Canlı dilin, ihtiva ettiği dinamizmi yansıtan motifler arasında sayılabilecek olan özel adlar bir yandan geçmişten gelen alışkanlıklarla şekillenirken öte yandan çağın gereksinimleriyle uyumlu bir değişkenliği de bünyesinde barındırır. Bu itibarla moda ya da revaçta olanı talep etmenin adlandırma eğilimine yansımaları sosyal boyutta hatırı sayılır ölçüde hissedilir. Dilimizde meslek adı bildiren /+cI/ yapım eki otacı, balıkçı, sütçü, doğramacı, sirkeci, sepetçi benzeri örnekler uzun yıllar tabela adlandırılmalarında da kullanılmış fakat günümüz toplumundaki sosyal ve ekonomik gelişmelere ve meslek kollarının tür farklılaşmasına paralel olarak bunlarla ilgili adlandırmalar da değişmiştir. Ticaret ya da hizmet konusu olan alana ya da üretilen mala göre vuku bulmuş bu farklılık faaliyet kollarındaki uzmanlık dallarının çeşitlilik kazanmasıyla açıklanabildiği gibi dönemin kültürel hayatındaki popüler yönelişlerle de ilişkilendirilmesi mümkündür. İşletme sahibinin eğitim durumu, iş yeri adı tercihinde hangi etkenin rol oynadığı; iş yeri adının anlamı hakkında bilgisinin ne olduğu tarzındaki gibi sorgulamaların anket uygulamasıyla gerçekleştirildiği bu araştırmada ihtiyaç duyulduğu hususlarda görüşme metodu da kullanılmıştır. Çalışmanın ileri aşamalarında iş yeri adları gramatikal bağlamda incelenmiş; elde edilen verilerin sayısal analizinde SPSS yöntemine başvurulmuştur. Katılımcılardan edinilen işletme adının yazılı olduğu kartvizit ve benzeri dokümanların incelenmesinde ve diğer bulguların yorumlanmasında betimleyici yaklaşımdan faydalanılmıştır. Muş-Merkez ilçesinde bulunan iş yeri adlandırılmalarındaki tercihlerin yansıtılmaya çalışıldığı bu araştırmada durum tespiti, tasfiyeci bir tavırdan çok günceli verebilmek çabası ile gerçekleşmiştir. Yazıda ulaşılan dil malzemesine dikkat çekilirken dilin donanımlı söz varlığı gücü hatırlatılmak istenmiştir.
Proper names that can be counted as the patterns of the dynamism of the language contain in themselves the proper changes for their era while still being shaped through the effects of the past. By this means it can be said that the popular has a considerable influence on the naming tendencies and the reflections of this can be felt remarkably on a social scale. The derivational affix in Turkish is /+cı/ and it defines occupations such as otacı (herbalist), balıkçı (fisherman), sütçü(milkman), doğramacı (joiner), sirkeci (vinegar producer), sepetçi (basket maker). These names were used for years on signboards too however in parallel with the social and economic changes and the changes in fields of occupation naming traditions also transformed. These changes can be related with the area of commerce or service as well as the variety of the produced commodities and the areas of expertise for these commodities and it can also be explained with the effect of popular culture and approaches. In this research we tried to find the relations between the education statuses of the workplace owners and how it effects the name choice through survey and we also questioned how much information the workplace owner has on the name. Interview method was also used when necessary. Workplace names are handled grammatically and SPSS method is used for analyzing the numerical data. Descriptive approach was used for analyzing the business cards and other type of documents. The assessment of the workplace naming in Muş province Merkez region is more of a way of understanding the contemporary rather than a purist approach. While the acquired language material was put into light in the writing the aim was also to remind the vocabulary strength of the language.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.