Muhasebenin ilk nerede, ne zaman, ne şekilde ortaya çıktığı tam ve kesin olarak bilinmemekle beraber muhasebe ile ilgili ilk yazılı belgelere M.Ö.5000 yıllarında Sümerliler ’de, M.Ö.4000 yıllarında İbraniler ’de, rastlamak mümkündür. Bilinen ve günümüzde de kullanılan çift taraflı kayıt sistemi Toskana’lı din adamı ve matematik bilgini Luca Pacioli tarafından geliştirilmiştir. Tarih içerisinde kullanılan ve ömrünü tamamlayan muhasebe kayıt yöntemlerinden birisi de Anadolu da bir muhasebe kayıt kültürü olan Merdiven Yönetimi’dir. Bu yöntemi, önce Abbasiler sonra da Selçuklu ve Osmanlıların kullanmıştır. Osmanlıda 19. yüzyılda Tazminat Fermanıyla başlayan modernleşme hareketiyle birlikte çağın gerisinde kalan “Merdiven yöntemi”, II. Abdülhamit döneminde kaldırılmıştır. 1879 yılından itibaren Fransızların da etkisiyle Osmanlı İmparatorluğunda “Çift Taraflı Kayıt” sistemi kullanılmaya başlanmıştır. 1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti ile ekonomik kalkınmanın sürecinde başlayan sanayileşme hareketi muhasebe sistemlerine duyulan ihtiyacı daha da önemli hale getirmiştir. Alman işletme profesörü Ewald Sachsenberg’in, hazırladığı hesap planı ve maliyet sistemi önce Sümerbank daha sonra da kurulan tüm devlet işletmelerinde kullanılmıştır. Bu hesap planı zaman içinde gelişen muhasebe işlemlerine uyarlanarak 1992 yılında Tek Düzen Muhasebe Sistemi olarak Türkiye’de bilanço esasına dayalı tüm işletmeler açısından zorunlu hale getirilmiştir. Çalışmamızda Osmanlı İmparatorluğu’nda ve Türkiye Cumhuriyeti’nde kullanılan muhasebe sistemleri ve bu sistemlerin gelişmeleri geçmişten günümüze tarihi bir süreç içerisinde ele alınmıştır. Ayrıca, çalışmamamızda küreselleşmeyle birlikte başlayan uluslararası finansal raporlama standartlarının (UFRS) Türkiye’deki gelişimi de anlatılmıştır. Son olarak 2018 tarihinden itibaren uygulanmakta olan Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı’nın, (BOBİ FRS) UFRS ile karşılaştırılması yapılarak işletmelerin, bu sistemler içerisindeki konumuna değinilmiştir.
While it is not clear exactly where and how the first place of accountancy occurred, the first written documents about accounting can be found in the Sumerians in the year of BC 5000 and in the Hebrews in BC 4000. The double-sided registration system, which is now known and used today, was developed by Luca Pacioli, a Tuscan clergyman and mathematical scholar. One of the accounting recording methods used in history and completing the life is the Ladder Management which is an accounting recording culture in Anatolia. This method has been first used by Abbasids then Seljuks and Ottomans. The Ladder Method has been revoked during Abdulhamid II`s period, which lagged behind the contemporary era started with the Imperial Edict of Reorganization which triggered the modernization movement during Ottoman Period in the 19th century. The industrialization movement that started during the process of economic development right after the foundation of Turkish Republic in 1923. The chart of accounts and costing system prepared by German management professor Ewald Sachsenberg has been first used by Sumerbank and then by all other government establishments founded afterwards. This chart of accounts has been adjusted over time for the advancement of accounting transactions in Turkey named as "Uniform Accounting System and became compulsory for all companies who are reporting on balance sheet basis in 1992. The accounting systems used in the Ottoman Empire and the Republic of Turkey and the study of these systems are discussed in a process of historical development from past to present. Also, not try our international financial reporting system that starts with globalization International Financial Reporting Standards (IFRS) developments in Turkey have also been described. Finally, Financial Reporting Standards for Large and Medium Sized Enterprises (FRS for LMEs), which has been implemented since 2018, has been compared with IFRS and the position of the enterprises in these systems has been mentioned.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.