Öz: İslam dini okumaya çok önem veren bir dindir. Kuran’ı Kerim’in ilk inen ayetleri okumayı emreden ayetlerdir. Ayrıca birçok hadis de okumayı teşvik etmektedir. Zira dünya ve ahiret hayatı, okuma, anlama ve edinilen bilgiyle amel etmeye dayanmaktadır. Dolayısıyla ilimsiz bir hayat verimli olmadığı gibi uygulanmayan bir ilimden de fayda elde etmek mümkün değildir. Bilindiği gibi okumayı teşvik eden emirlerin muhatabı bütün kadın ve erkeklerdir. Kuran’ı Kerim’e ve Peygamber’in (s.a.s.) sünnetine bakıldığında bu konuda kadın ve erkek ayrımı görünmemektedir. İslam tarihine de göz atıldığında ilim meydanında erkek ve kadın hep birlikte görünecektir. Özellikle ilk dönemde kadınların ilmi çalışmaları dikkat çekmektedir. Kadınlar hadis, tefsir, akaid ve dil gibi birçok ilmi alanda faaliyette bulunduğu gibi fıkıh ve fetva alanında da kendilerini göstermişlerdir. İslam’ın ilk dönemlerinde Fıkıh alanıyla ilgilenen fakihe kadınları bilmek ve tanımak önemlidir. Zira yaşadığımız dönemde kadınların okuması ve ilimle uğraşmalarına karşı çıkan birtakım insanlar vardır. Bu olumsuz bakış açısı İslam dinin emirlerinden kaynaklanmış değil, bilakis bazı dönemlerde siyasi ve sosyal mülahazalardan kaynaklanmaktadır. İslam’ın ilk dönemlerinde yaşayan kadınların hayatı ve ilmi çalışmaları hakkında bilgi sahibi olmak kadınların okumalarıyla ilgili oluşan olumsuz düşüncelerin bertaraf edilmesine yardımcı olacaktır. Bu sebeple çalışmada hicri 1-3 yüzyılda yaşayan meşhur bazı fakih kadınların hayatı ve fıkıhla ilgili çalışmalarını konu edindik. Bu fakihe kadınların ilimle olan meşguliyetleri İslam dininin kadınların da okuma ve araştırmaya teşvik ettiğini gösteren birer örnek olacaktır. Bunun yanısıra kadınların okumalarına karşı çıkan zihniyete de güzel bir cevap olacaktır. Biz bu vesileyle makalemizde Hicri ilk üç asırda ilimle ve özellikle de fıkıh alanıyla ilgilenen bazı Müslüman hanımların hayatlarını ele alarak İslam dininin kadınları okuma ve araştırmaya teşvik ettiğine dair örnekleri göz önüne sermiş olacağız.

Islam is a religion that attaches great importance to reading. The first verses of Holy Qur’an order reading. Many hadiths also encourage reading. Because this world’s life and the life hereafter are based on reading, understanding and practicing of acquired knowledge. Therefore, a nonscientific life is nonproductive and it is impossible to receive benefit from a science that is not applied. As is known the verses that order reading address all men and women. When we look at Qur’an and Sunnah, we see no differences between men and women. Also, when we look at Islamic history, men and women are seen together in field of science. Especially in the first period women's scientific studies attract attention. Women have also shown themselves in fiqh and fatwa, as well as in many scientific fields such as hadith, tafsir, akaid and language. It is important to know and recognize the women who are interested in the field of Fiqh in the early days of Islam. Because there are a number of people who are opposed to women's reading and getting involved in science. This negative perspective is not due to the orders of Islam, but in some periods due to political and social considerations. Having knowledge about the life and scientific studies of women living in the early days of Islam will help to eliminate the negative thoughts about women's reading. Hence in this study we mentioned the life and the work on the fiqh of some famous canonist women who lived in the 1st-3st century of the Hegira. These canonist women's occupation of science will be an example of how Islam encourages women to read and research. It will also be a good answer to the mindset that opposes women's readings. On this occasion, we will display in our articles examples of Islamic religion encouraging women to read and research thereby deal with the life of some Muslim women who are interested in science and especially in the field of fiqh in the first three centuries of the hegira.