DAHİLDE İŞLEME REJİMİ’NİN TÜRKİYE EKONOMİSİ VE DIŞ TİCARETİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN ANALİZİ

Author:

Number of pages:
373-400
Language:
Year-Number:
2018-Volume 13 Issue 22

Günümüz gelişmekte olan ülkeleri ihracatta yaşanan artışın ekonomik büyümeyle doğru orantılı olacağı ve ekonomik büyümede ihracat artışının önemli rol oynayacağı düşüncesinde birleşerek, içe dönük ve kapalı ekonomi politikalarını terk edip dışa dönük ticaret politikaları üretmeye çalışmışlardır. Türkiye de bu konjonktüre ayak uydurarak ithal ikameci politikayı değiştirmiş, 1980 yılından itibaren ekonomik büyümenin motorunu ihracatta görmüş ve ihracatı geliştirip sürdürülebilir hale getirmek için teşvik politikaları geliştirmeyi benimsemiştir. 1980’li yıllarda ihracat teşvikleri genelde parasal teşvikler üzerine planlanırken 1990’lı yılların ortalarında Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Anlaşması’na taraf olunması ve Gümrük Birliği’ne (GB) dahil olunması, dolayısıyla da anlaşma ve entegrasyon modeli şartlarına uygun hareket etme zorunluluğu nedeniyle doğrudan parasal teşvikler uygulanabilirliğini kaybetmiştir. Bu sebeple Türkiye, ihracatı geliştirmek için yeni programlar üretmeye başlamıştır. Bu programlardan birisi de sektörlerin asıl ihtiyacı olan kaliteli ve ucuz girdiyi temin etmeye yönelik oluşturulan Dahilde İşleme Rejimi (DİR) olmuştur. Faaliyete dayalı teşviklerden biri olan DİR’in Türkiye Ekonomisi ve Dış Ticareti üzerindeki etkilerinin analizine yönelik yapılan bu çalışmada, ihracat ve teşvik kavramları, ihracat teşvikleri ile ilgili genel bilgiler, Türkiye'de uygulanan ve uygulanmaya devam eden ihracat teşvikleri, Dahilde İşleme Rejimi uygulaması ve rejimin işleyişi kapsamlı bir şekilde anlatılmaya çalışılmıştır. Diğer taraftan çalışmanın asıl hedefi olan rejimin Türkiye Ekonomisi ’ne ve Dış Ticareti üzerine etkileri çeşitli istatistiki veriler, grafikler ve tablolar yardımıyla analiz edilmeye çalışılmıştır. Rejimin Türkiye Dış Ticaret’ine ve dolayısıyla da Türkiye Ekonomisi ’ne pozitif etkilerinin maksimum seviyeye çıkarılabilmesi için rejimin amacına uygun işlemesine yönelik öneriler aktarılmıştır. Sonuç olarak bakıldığında ise, DİR’in ilerleyen zamanlarda ülke açısından etkinliği arttırılabilsin diye bir takım önlemlerin alınması gerekliliği ve zaman içerisinde maliyet avantajı sağlayacağı, ihracatçıyı döviz kurunda meydana gelecek risklere karşı bir koruma duvarı sağladığı ve ihracatı artırmaya, Türk işletmelerine ucuz girdi imkânı sunmaya ve Türkiye’nin dünya ülkeleriyle rekabet gücünü arttırmaya yönelik etkilerde bulunduğu görülmektedir.

Keywords


Today’s developing countries have tried to produce outward-looking trade policies by abandoning their domestic and closed economic policies, believing that the increase in exports will be directly proportional to economic growth and that the increase in exports will play an important role in economic growth. Turkey also has kept up with this conjuncture, and changed its import substitution policy. Since the 1980s Turkey viewed exports as the engine of economic growth, and started to develop incentive policies to promote export and to make this sustainable. In the 1980s, the export incentives were generally planned on monetary incentives; however, by the mid-1990s Turkey became a party to the World Trade Organization (WTO) Agreement and it joined the Customs Union (CU), and it was obliged to act in accordance with the terms of the agreement and the integration model, and therefore the direct incentives have lost their applicability. For this reason, Turkey has started to produce new programs to promote exports. One of these programs has been the Inward Processing Regime (IPR), which is aimed at ensuring the supply of quality a low-priced input which is the principal requirement of the industries. This study, in which an analysis of inward processing regime’s (IPR) impact on the economy and foreign trade of Turkey is conducted, aims at comprehensive explanations of export and incentive concepts, general information about export subsidies, ongoing export subsidies to be implemented in Turkey, application of Inward Processing Regime and operation of the regime. On the other hand, the main effects of the regime on Turkey’s economy and foreign trade are tried to be analyzed in courtesy of various statistical data, graphs and tables. In order to maximize the positive effects of the regime on Turkey’s economy and foreign trade, some recommendations for the proper functioning of the regime according to its objective are proposed. Consequently, it is seen that certain measures need to be taken to assure IPR’s efficiency and cost advantage toward the country in time by providing a firewall to protect the exporters against future exchange rate risks and offering the opportunity of inexpensive inputs for Turkish companies to increase exports, thus, to improve their international level of competitiveness.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,906
Number of downloads 632

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.