Dünyanın kadim topluluklarından olan Gürcüler, Azize Nino’nun(öl.338) Hristiyanlığı bu topraklara getirmesiyle bu dini kabul eden ilk topluluklardan olmuşlardır. İberya olarak bilinen Gürcistan coğrafyası uzun yıllar Bizans ve İran arasında etkinlik mücadelesine sahne olmuştur. Daha sonra bölgeye Türklerin gelmesiyle Gürcü-Türk mücadelesi -kimi zaman da dostluğu- uzun yıllar sürmüştür. Gürcistan’da Osmanlı güçleri ilk olarak Fatih Sultan Mehmet döneminde görülmeye başlamıştır. Osmanlı-Safevi mücadelesinde sürekli el değiştiren bölgede 18. Yüzyıldan itibaren Rusların hakimiyeti görülmektedir. Gürcistan içerisinde özerk bir eyalet niteliğinde olan Acara, Osmanlı yönetiminde en çok kalan ve bu kültürü en çok bünyesinde barındıran bölgedir. Günümüze ulaşan camileri, medreseleri ve diğer pek çok mimari eseri Osmanlı döneminde inşa edilmiştir. Acara içerisinde ilçe merkezi durumunda olan Keda’dan günümüze ulaşan dokuz ahşap cami özgün niteliklerini günümüze taşıması bakımından önemlidir. Bölge camileri, gerek yapım teknikleri gerekse süsleme özellikleriyle Karadeniz coğrafyasında görülen pek ahşap cami ile benzer özellikler gösterse de yöreye özgü farklı nitelikleri de barındırmaktadır. İncelediğimiz yapılarda usta ismine rastlanması, bezeme tarihinin verilmesi gibi pek çok detay çalışmamız ile ilk defa yayınlanacaktır. Bu çalışma ile süsleme açısından her biri farklı birer makale konusu olacak yapıların genel tanıtımının yapılması amaçlanmış olup, süsleme programı ve yakın coğrafyalar olan ilişkisi farklı çalışmalara konu edilecektir. 1991’e kadar ibadet amacı dışında kullanılmış veya kapalı kalmış olan camilerde pek çok özgün unsur bu nedenle korunmuş olup, günümüzde yapılacak onarımlarda da bu özgünlüğü bozmayacak müdahalelerin yapılması amaçlanmalıdır.
As one of the ancient populations on earth, Georgians are one of the earliest people to have converted to Christianity with its introduction to this religion by St. Nino (d. 338). Known as Iberia, Georgian lands, for many years, witnessed the power struggles between Byzantine and Iran. The arrival of the Turks in the region resulted in clashes as well as friendships over long periods of time. Turks first arrived in Georgia during the reign of Mehmet the Conqueror. The region continuously changed hands during the Ottoman-Safevid power struggle but saw Russian rule from the 18th century onwards. An autonomous region within Georgia, Adjara remained under Ottoman rule for the longest period, and therefore displays Ottoman culture the most. Its surviving mosques, school and many other buildings were constructed during the Ottoman period. Nine timber mosques in the district centre of Keda in Adjara are significant for their intact original architectural features. Although their construction techniques and decorative elements show similarities with timber mosques in the Black Sea geography, the mosques in the region also display different local features. Many details such as names of building masters and dates of decoration in the buildings we have investigated will be published for the first time. While these buildings merit individual articles on their decorative arts, this article aims to give a general introduction. The decorative programs and relations with nearby lands will be the subjects of other studies. These mosques were either used outside their original function or remained closed, and most of their original features remain intact. Therefore, any future intervention should aim not to harm the authenticity of these buildings.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.