Osmanlı imparatorluğunun klasik dönemlerinden itibaren toplumsal yapıdaki önemli düzenlemelerinden biri olan Millet sistemi, klasik İslam hukukundaki zimmet anlayışının Osmanlı'ya uyarlanmasıyla ortaya çıkmış olan ve farklı kültürel grupların bir arada ve barış içinde yaşamalarına imkân tanıyan bir yapılanmaydı. Osmanlı her millet grubuna bir millet başı atayarak onları kendi sistemine kazandırmıştı. Böylece, hem onların süregelen düzenlerinin ve geleneksel yapılarının korunmasını sağlamış hem de devlet olarak bu farklı grupları denetim altında tutmayı başarmıştı. Milletbaşılar, cemaatin iç işlerinden sorumlu ruhani liderlerdi ve kendi astlarını oluşturmak suretiyle hiyerarşik bir örgütlenme içinde cemaatlerini idare ediyorlardı. Ortodoks Hristiyanlar'da bu hiyerarşinin en altında "kocabaşı" denilen liderler bulunuyordu. Kocabaşılar, millet sisteminin taşra örgütlenmelerinde önemli konumdaydı. Çünkü kocabaşılar, bu sistemin, en küçük yerleşim birimlerinde dahi uygulanabilmiş olmasını sağlayan kişilerdi. Bu çalışmada Başbakanlık Osmanlı Arşivlerinden elde edilen belgelerden hareketle, Kocabaşıların belirleyici özellikleri ve kurumsal ilişkileri değerlendirilmiştir. Arşiv kaynaklarına dayalı değerlendirmelerle şekillenmiş olan tarihsel yöntem kullanılmıştır. Arşiv belgelerinden elde edilen veriler analiz edilmiş sonrasında bu analizler, mevcut literatür ile birlikte değerlendirilerek, bulgular elde edilmiştir. Daha sonra bulgular, sebep-sonuç ilişkisine dayalı analitik bir sorgulamadan geçirilerek kurguya dönüştürülüp yazıya aktarılmıştır. Bu inceleme 18. Yüzyıl ile sınırlı tutulmuştur. Çalışmanın iki temel problematiği vardır: birincisi, Kocabaşılar tıpkı milletbaşılar gibi ruhani liderler miydi?, ikinci problematik ise bunlar, kilise teşkilatı aracılığıyla mı cemaatini idare ediyordu? Osmanlı Arşivine ait belgeler bu iki sorunsal etrafında incelenmiştir. Bu çerçevede belgelerdeki verilerden kocabaşıların ortak noktaları belirlenip temel özellikleri 3 kategoride toplanmıştır. Buna göre kocabaşı: 1. Sosyal statü açısından; muteberler arasından belirlenmiş cemaat temsilcisidir 2. Yetkinlik açısından; görev ve sorumlulukları taşıyabilecek kapasitede bir muhattaptır 3. Yetki açısından; Osmanlı kanun ve kurallarına tabi bir görev adamıdır Bu anlamda öncelikle belgelerdeki verilerden onarın temel belirleyici özellikleri tespit edildi. Sonrasında bu özelliklerden yola çıkarak onların ruhani liderler olup olmadığı örneklerle tartışıldı. Bu değerlendirmeler sonucunda ve onların "ruhani lider" kimliklerinin "kocabaşılık" vasfı içinde önplanda olmadığı tespit edildi. Bu bakımdan bunların daha seküler bir yapı içerisinde olduğu söylenebilir. Belgelerdeki verileri çerçevesinde kurumsal ilişkileri incelendiğinde ise kilise teşkilatından bağımsız bir yapılarının olduğu ortaya konmuştur.

The Millet system, an Ottoman adaptation of the Islamic zimmet system in the Ottoman social structure, was one of the important organizations allowing different cultural groups to live together in peace The Ottomans assigned a leader for each group in order to make them compatible with the general system. Thus, they had the chance to preserve their tradition, religion, language and the other cultural structures, on the other hand state managed to control these different groups in care of the leader assigned by the government. The community leaders were the spiritual leaders who were responsible for the community's internal affairs, and they managed their congregation in a hierarchical organization by forming their own subordinates. In Orthodox Christians, at the bottom of this hierarchy was a leader called "kocabaşı". Kocabasis were important for the local organization of the Millet system. In this study, the determinants of Kocabaşis' characteristic features and institutional relations were evaluated from the documents obtained from the Prime Ministry Ottoman Archives. Historical method has been used in this study. The data obtained from archival documents were analyzed, evaluated together with the existing literature, and then findings were obtained. Afterwards, the data found were passed through an analytical questionnaire based on the cause and effect relation then edited and was transferred into the text.. This review is limited to the 18th century. There are two basic problems of the study: first, whether Kocabasi leaders were spiritual leaders, just like the milletbasis or not? and secondly, whether they were administering the community through the church organization or not ? Documents belonging to the Ottoman Archives were examined around these two problems. In this frame, the common points of the Kocabasis were determined from the documents and classified into 3 categories. So the Kocabasis were: 1. In terms of social status; the respected representative of the community 2. In terms of competence; interlocutor of the state by bearing the responsibility of the duty given by government. 3. In terms of authority; A man of duty subject to Ottoman laws and rules. with these terms their defining characteristics have been identified. Later it is argued whether these were spiritual leaders or not, and it became clear that it is hard to call them spiritual leaders as they were in a more secular structure. When institutional relations were examined, it was revealed that they had independent structures from the church organization.