13 Mart 2018’de kabul edilen yasayla seçim sistemimizde yapılan önemli değişiklikler ile partilerin seçime ittifak yaparak girebilmesine imkân tanındı. Sistemin önemli parametreleri olan d’Hondt sandalye dağıtım yöntemi ve yüzde on seçim barajı kuralı, aynı kalmalarına rağmen, bu değişiklikle farklı anlam kazandılar. Bu makale, bu yeni sistemin işleyişini ve sayılan parametrelerin olası etkilerini sayısal olarak açıklamayı; hangi parametrelerin sandalye dağılımı, dolayısıyla temsilde adalet üzerinde ne ölçüde kritik olduğunu göstererek stratejik olarak siyasi karar almada önemini vurgulamayı amaçlamaktadır. Bu işleyiş, yapılan açıklamaların yanı sıra Türkiye örneğine uygun olarak oluşturulan hipotetik bir oy dağılımı ve senaryolar üzerinden yapılan simülasyonlarla değerlendirilmiştir. Çalışmada sınanan ve sonuç olarak doğrulanan dört hipotez mevcuttur. Birinci hipotezde, ittifakların kurulmasıyla seçim barajının etkisinin büyük ölçüde veya tamamen ortadan kalkabileceği; ikincisinde, seçim barajının yanı sıra (baraj sıfır olsa dahi) sandalye dağıtım metodunun ne olduğunun temsilde adaleti azaltıcı / artırıcı etki yapacağı öne sürülmüştür. Üçüncü hipotezde, hâlihazırda uygulanan sandalye dağıtım yöntemi d’Hondt’un doğası gereği, ittifaklar büyüdükçe hem ittifakın hem de ittifak içerisindeki büyük partinin avantajının artacağı; dördüncüsünde ise mevcut d’Hondt sisteminde görece küçük bir partinin ittifaktan sağladığı kazancın ittifak kurduğu diğer partinin büyüklüğüyle ters orantılı olduğu savları sınanmıştır. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan öneriler ise; d’Hondt sandalye dağıtım mekanizması yerine temsilde adaleti daha çok sağlayacak Hare ya da Sainte-Laguë dağıtım metotlarından birinin uygulanması ve ittifaklı d’Hondt sisteminde birinci aşamada ittifakın kazandığı sandalyelerin ittifak ortaklarına paylaştırıldığı ikinci aşamada yine d’Hondt yönteminden kaynaklanan temsilde adalet açısından oluşan olumsuz etkinin giderilmesi için bu aşamada ideal durum olarak oransal bir dağıtımın yapılması ya da temsilde adaleti d’Hondt kadar olumsuz etkilemeyen Hare veya Sainte-Laguë gibi başka bir dağıtım yönteminin kullanılmasıdır.
According to the law which is accepted at 13 March 2018, a significant change in our election system has made it possible for the parties to enter the election by making alliances. The d'Hondt distribution method and ten percent election threshold which are important parameters of the system gained different meaning with this change despite that the parameters remained the same. This article aims to describe the functioning of this new system and the possible effects of the listed parameters numerically, to emphasize the importance of making political decisions strategically by showing what extent the parameters are critical to the distribution of chairs and thus fair representation. This operation was evaluated with simulations made through scenarios and a hypothetical distribution of votes which is in accordance with Turkey example along with the comments made. There are four hypotheses tested in the study and conclusively confirmed. In the first hypothesis, it has been proposed that the effect of the electoral threshold can be largely or completely removed by the establishment of alliances. In the second, it has been suggested that in addition to the electoral threshold (even if the threshold is zero), which seat allocation method is chosen has a reducing / increasing effect on fair distributon. According to the third hypothesis, by the nature of d'Hondt seat allocation method which is currently applied, the advantage of both alliance and larger party in alliance will increase as alliances grow. In the fourth, it has been tested that allegation of that the gain of a relatively small party by making alliance in the d'Hondt system was inversely proportional to the size of the other party in alliance. The suggestions that emerged at the end of the study are; the application of one of Hare or Sainte-Laguë distribution methods that will provide more fair representation than d’Hondt, in the d'Hondt system with alliance usage of proportional distribution in the second phase which is the stage of re-distribution of chairs to the alliance partners instead of d’Hondt because of lack of fair representation or choosing another allocation method such as Hare or Sainte-Laguë which do not adversely affect fair representation as d'Hondt.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.