27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi'nin Meşrulaştırılma Çabası: “Akis Dergisi Örneği”

Author:

Number of pages:
637-656
Language:
Year-Number:
2018-Volume 13 Issue 10

Bu çalışmada, Akis dergisinin, 30 Mayıs 1960 - 19 Aralık 1960 tarihleri arasındaki sayıları incelenerek, 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi hakkında oluşturduğu meşruiyet zeminine odaklanılmıştır. 15 Mayıs 1954 – 31 Aralık 1967 yılları arasında yayımlanan Akis, dergicilik tarihinde önemli bir yere sahiptir. Akis aynı zamanda, Türkiye’nin güçlü bir kırılma dönemi olan 27 Mayıs 1960 tarihinden sonra askeri iktidarın ihtiyaç duyduğu meşruiyeti sağlamada basının rolüne de önemli bir örnektir. Söz konusu dönemde İsmet İnönü’nün damadı olan Metin Toker tarafından çıkarılan dergi, yayımlanmaya başladığı ilk günden itibaren Türk siyasetinde etkin rol oynamıştır. 27 Mayıs’ı gerçekleştiren askerlerin bu tarihten önce Akis’in kendilerini etkilediğini ifade etmeleri dergiyi dikkat çekici hale getirmektedir. Bu bilgilerden hareketle çalışmada, 27 Mayıs’ın hemen ardından çıkan ilk sayı olan 30 Mayıs 1960’tan yılın son sayısı 19 Aralık 1960’a kadar 7 aylık süreç taranmıştır. Bu süreç içinde derginin 27 Mayıs’ı tanımlama biçimine, iktidarın bu el değiştirme yöntemini nasıl okuduğuna, MBK üyeleri ve DP’liler hakkında kullandığı dile, İsmet İnönü hakkında kullandığı sıfatlara ve Yassıada hakkındaki düşüncelerine bakılmıştır. Tarihsel betimleyici analiz yöntemiyle incelenen bu veriler, Akis’in iktidarın meşruiyetini sağlama konusundaki çabalarını ortaya çıkarmıştır. Türkiye’de siyasetin algılanmasında ve yorumlanmasında önemli bir gücü temsil eden basının tarih içindeki bir örneğini sunma çabasında olan bu çalışmanın, basın-iktidar ilişkilerini yorumlama tartışmalarına katkıda bulunacağı düşünülmektedir.

Keywords


In this study, the issues of Akis magazine between May 30, 1960 and December 19, 1960 are examined to focus on the ground of legitimacy created for May 27, 1960 Military Coup. Akis, which was published between May 15, 1954 and December 31, 1967, has an important place in the history of magazine publishing. Akis is also an important example for the role of press in establishing the legitimacy required by the military government after May 27, 1960, which is a powerful breaking period of Turkey. The magazine, which was published by Metin Toker, son-in-law of İsmet İnonü, in the relevant period, played an efficient role in Turkish politics since the first day of its publishing. The statement of the soldiers who performed May 27 event that Akis had affected them before that date is making the magazine even more interesting. In this study, which sets off from this information, 7 months period from May 30, 1960, the first issue after May 27, to the last issue of the year on December 19, 1960 were scanned. During this process, the definition of May 27 by the magazine to the interpretation of the method to change the government along with the language used about National Unity Committee (MBK) members and Democrat Party (DP) members, the adjectives used about İsmet İnönü and the opinions on Yassıada were examined. This data, which is examined with historical descriptive analysis method, has revealed the efforts of Akis to provide legitimacy of the government. This study, which shows effort to present an example of the press that reflects an important power in political perception and interpretation in Turkey within the history, is thought to provide contribution to the discussions about press – government relations.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,039
Number of downloads 451

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.