Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğretmen ve yöneticilerine göre okul iklimini etkileyen faktörleri incelemek ve önerilerde bulunmaktır. Araştırmanın yöntemi nitel olup fenomenolojik (görüngübilim) desende tasarlanmıştır. Kolay ulaşılabilir durum örneklemesi kullanılmıştır. Araştırma İstanbul’un farklı ilçelerinde bulunan iki ortaokulda gerçekleştirilmiştir. Üçü öğretmen üçü yönetici olmak üzere gönüllülük ilkesine göre seçilen toplam 6 eğitimci ile görüşülmüştür. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi ve betimsel analizden faydalanılmıştır. Bulgular, okul iklimini etkileyen olumsuz faktörler ve olumlu faktörler olmak üzere iki tema altında toplanmıştır. Temaların oluşturulmasında Halpin ve Croft’un örgüt iklimi boyutları gözetilmiştir. Olumsuz faktörlerle ilgili elde edilen sonuçlar; okul çevresinin sosyoekonomik düzeyi, takım çalışması yerine bireyselliğin ön plana çıkması, çalışanlar arasındaki iletişim yetersizliği, yönetimde adalet duygusunun zedelenmiş olması, çalışanların sorumluluk almaktan kaçınmaları, mevzuatın bağlayıcı ve zorlayıcı niteliği gibi durumların olumsuz okul iklimine neden olduğu şeklindedir. Olumsuz faktörlerin öğretmenlerdeki idealist duygulara da olumsuz yansıdığı belirtilmiştir. Olumsuzluğa neden olan temel faktör olarak yürürlükteki mevzuat gösterilmiştir. Olumlu faktörler ile ilgili elde edilen sonuçlar; yöneticinin astlara değer vermesi, öğretimin yanında eğitime önem verilmesi, çalışanlar arasındaki iletişimin sağlıklı olması, yönetimde paydaşların kararlara katılımı, yöneticinin adil olması, okulun vizyon ve misyonunun açıkça ortaya konulması, çalışanların görev ve sorumluluklarının farkında olmaları, okulun bir aile ortamı olarak görülmesi gibi durumların olumlu okul iklimine neden olduğu şeklindedir. Okulun ikliminin belirlenmesi noktasında başat unsurların okulun çalışanları ve çevrenin olduğu görülmektedir. Katılımcıların olumlu okul iklimi ile ilgili yaptıkları değerlendirmeleri daha çok yönetici davranışları üzerinden hareketle yaptıkları görülmüştür. Katılımcılar her iki tema altında da yöneticilerin adil olmasına ilişkin vurgulama yapmıştır. Bu anlamda okul iklimi açısından yönetici ve yönetim anlayışının, yönetimde adaletin önemli olduğu söylenebilir. Konu ile ilgili yapılan çalışmaların genellikle nicel ağırlıklı olması nedeniyle araştırmanın yapılabilecek benzer nitel araştırmalar için örnek teşkil edeceği düşünülmektedir.
The aim of this research is to examine the factors affecting the school climate according to secondary school teachers and administrators and to make suggestions. The method of this research is qualitative and phenomenologically designed. A convenience sampling has been used. The research has been conducted in two secondary schools located in different districts in İstanbul. A total of 6 educators, three teachers and three administrators, selected on the basis of volunteerism have been interviewed with. The data have been collected by a semi-structured interview form developed by the researchers. Content analysis and descriptive analysis have been conducted in the analysis of the data. The findings are classified under two themes as negative factors and positive factors affecting the school climate. Halpin and Croft's organizational climate dimensions have been taken into account in the creation of the themes. The obtained result related to the negative factors is that such situations as the socioeconomic level of the school environment, the inability of the team to co-work, the prominence of individualism, lack of communication among the employees, inadequacy of justice in the administration, avoidance of responsibility by the employees, and binding and compulsive nature of the legislation cause negative school climate. It has also been stated that the negative factors have negative effects on the idealist feelings of the teachers. The current legislation has been demonstrated as the main factor causing the negativity. The obtained result related to the positive factors is that such situations as the esteem to the subordinates by the manager, the importance of instruction as well as the importance of education, proper communication among employees, the participation of stakeholders in management, the fairness of the manager, presentation of the vision and mission of the school, the awareness of the duties and responsibilities by the employees, consideration of the school as a family environment cause positive school climate. In determining the school climate, it is seen that the principal elements are the employees of the school and the environment. The evaluations of the participants related to the positive school climate have been seen to be mostly based on the managerial behaviors. In both themes, the participants have emphasized that the managers are fair. In this sense, it can be stated that the concept of manager and management and justice in administration are important in terms of school climate. Since the studies on this subject are usually quantitative, this research is considered to be an example for similar qualitative research to be conducted in the future.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.