Bu çalışma GATT ve DTÖ’nün uluslararası politik ekonomi çerçevesinde dünya ekonomisinin gelişmesine ve serbestleşmesine yaptığı katkıları ele almaktadır. Bu çerçevede çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde GATT’ın kuruluş ilkeleri, amaçları ve GATT müzakereleri ele alınmıştır. İkinci bölümde, İkinci Dünya Savaşı’ndan itibaren yerini DTÖ’ye bırakana kadar GATT’ın uluslararası politik ekonomide elde ettiği başarıların değerlendirilmesinin yanı sıra anlaşmanın zayıf yanları ve açık noktaları eleştirilmiştir. GATT’ın Batı eksenli politikalar üretmesi en çok eleştiriyi alan nokta olmuştur. Üçüncü bölümde ise, GATT’ın mirasıyla yola çıkan DTÖ’nün günümüzde 164 üye ve 20 gözlemci devlet ile uluslararası ticaret ve politikalara etkisi ele alınmıştır. Ticaretin serbestleşmesini temel ilke edinen DTÖ’ye karşı gelişen reaktif girişimlerin yanı sıra son yıllarda bölgesel anlaşmaların artmasının örgütün geleceğinde etkisi olacağı açıktır. Çin’in Son yıllardaki yükselişi ve gelişmekte olan ülkelerin taleplerinin gelişmiş ülkeler ile örtüşmemesi Dünya Ticaret Örgütü’nün geleceği hakkında soru işaretleri yaratmaktadır. Benzer şekilde son dönemde ortaya çıkan büyük bölgesel antlaşmaların gelecekte Dünya Ticaret Örgütü’ne iyi bir alternatif mi yoksa örgütün varlığına bir tehdit mi olacağı belirsizliğini korumaktadır. Bu bağlamda küresel ekonomik sistemin değişen yapısıyla ortaya çıkan beklentilerle ticaretin liberalleşmesini hedefleyen DTÖ’nün üye devletleri memnun edecek bir yol bulması gerekmektedir.
This study addresses the contributions of the GATT/WTO to the economic recovery and trade liberalization of the world economy from the international political economy perspective. Within this context, this study consists of three sections. The first section evaluates the GATT negotiations, objectives, and fundamental principles of the agreement. The second section then moves to assessment of the achievements of GATT until it left its place to the WTO, as well as criticizes the ambiguous and weak GATT dispute procedures. GATT's western-oriented policies have been the most criticized issue at this point. In the third section, the role and importance of WTO, the successor of GATT, in international trade and politics with its 164 members and 20 observer states is analyzed. However, it is obvious that the reactive responses against WTO, and the recent increase in regional agreements will have an effect on the future of the organization. The recent rise of the China and the different perceptions of the developing and developed countries on the world economic order have raised questions about the future of the organization. Accordingly, it is ambigous that whether mega regional trade agreements will be an alternative or a threat to the raison d’etre of the WTO. In this regard, due to the changing nature of the world economic parameters and expectations, it is necessary for WTO to find a new approach which meets the expectations of the member states.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.