Bu çalışma, Osmanlı’nın önemli yazar, devlet adamı, tarihçi ve düşünürlerinden Hoca Saadeddin Efendi’nin elif-nâme tarzında yazmış olduğu şiiriyle ilgili araştırmayı içermektedir. Yazma metinde ilahi olarak geçen elif-nâmenin onun şairlik yönünün anlaşılmasında bilim insanlarına yardımcı olacağı düşüncesindeyiz. Hoca Saadeddin Efendi elsine-i selasede yani Türkçe, Arapça ve Farsça üç dilde şiir yazabilen biridir. Ayrıca tarih düşürme becerisi de onun şairliği açısından önemli bir özelliktir. Hoca Saadeddin Efendi’nin birçok yönü değerlendirildiği halde şairlik yönü tam olarak değerlendirilmemiştir. Yayımlandığımız bu şiir umarız onun bu yönünün ortaya koyulmasında bir giriş olur. Elif-nâme, elif ve nâme kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuş bir isimdir. Elif Arap alfabesinin ilk harfi; nâme ise Farsça mektup, risale, kitap ve mecmua anlamlarına gelmektedir. Sözlük anlamı bu şekilde olan Elif-nâme’nin edebiyat terimi olarak da birçok tarifi bulunmaktadır. Elif-nâmeler muvaşşah(akrostiş )ların bir alt dalı olarak değerlendirilmekle birlikte son zamanlarda tespit edilen birçok örneğiyle edebi tarz niteliği kazanmıştır. Bilim hayatına sunulan elif-nâme örnekleri dikkate alındığında örneklerin Türk edebiyatının halk, klasik ve tasavvuf alanlarına ait olduğu görülmektedir. Çalışmada Osmanlı Türkçesi ile yazılmış Ankara Milli Kütüphanede bulunan el yazma metnin transkribe edilmesi, incelenmesi ile metnin şâiri ve elif-nâmeler hakkındaki bilgiyi bünyesinde barındırmaktadır. Makalenin inceleme kısmı; metin olarak sunulan şiirin şekil, içerik, dil ve üslūp açısından değerlendirilmesi biçiminde olacaktır. Çalışmayla elif-nâme edebi tarzının bilim çevrelerince daha iyi tanınmasına katkı sağlamak amaçlanmaktadır.

This study contains research on the poem in the style of elif-nâme written by Hoca Saadeddin Efendi, a writer, statesman, historian and thinker during Ottomans. Hoca Saadeddin Efendi was a writer who could write poems in Turkish, Arabic and Farsi. In addition, his special ability (Tarih Düşürme Ebced) is an important feature in terms of his poetry. Although many aspects of Hoca Saadeddin Efendi have been evaluated, his poetry has not been fully evaluated. We hope the poem that we have published would be an introduction to revealing his poetry ability. Elif-nâme is a noun which is formed by the combination of the words elif and nâme. Elif is Tthe first letter of the Arabic alphabet; and nâme in Persian language means letter, pamphlet, book and corpus. The Elif-nâmes are considered as a subdivision of muvashshah (acrostic), but has acquired literary style qualities in many patterns, which have been recently discovered. Considering the examples of the elif-nâme presented to the scientific life, it is observed that the patterns belong to the popular, classical and mystical fields of Turkish literature. The study includes the information about transcription and analysis of the manuscript text found in the National Library of Ankara, written in Ottoman Turkish and the information about the poetry of the text and elif-nâmeler. The examination part of Article Will be in the form of content, language and style evaluation of the poem which is presented in text form. This study’s aim is to contribute to better recognition of the literary style of elif-nâme in scientific areas.