Cumhuriyet Dönemi İlkokul Tarih Ders Kitapları Üzerine Bir Değerlendirme (1923-1972)

Author:

Number of pages:
25-40
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 28

Osmanlı İmparatorluğu toprakları üzerinde yeni bir rejim olarak kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni bir ulus inşa etme çabası beraberinde yeni kültür ve eğitim politikalarının oluşturulmasını zorunlu kılmıştır. Bu çerçevede tarih yazımı ve öğretimi ulus inşasının temel araçlarından biri haline gelmiştir. Yeni rejimin ideolojik eğilimi kapsamında bireylere kazandırılmak istenen tarih bilinci eğitim ve öğretimin ilk basamağı olan ilkokullarda ve geniş bir yayılma alanı olan ders kitaplarında yoğunlaşmıştır. Bu yaklaşım özellikle ilkokul tarih ders kitaplarının ideolojik olarak şekillendirilmesi sonucunu doğurmuştur. Öte yandan iç ve dış siyasi gelişmelere bağlı olarak değişen siyasi ortam da beraberinde tarih ders kitaplarının bazı dönemlerde değişikliklere uğramasına, yeni tarih ders kitaplarının öğrenime alınmasına veya mevcut ders kitaplarının öğrenimden kaldırılmasına sebep olmuştur. Araştırmanın kaynakları olarak başta Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı Tebliğler Dergisi olmak üzere Heyet-i İlmiye’nin çalışmaları, Milli Eğitim Şuralarında alınan kararlar ve ilkokul programları esas alınmıştır. Doküman incelemesi yöntemi kullanılan araştırmada tarih ders kitaplarının öğrenimde olduğu dönemlere yönelik kategoriler oluşturulmuştur. Kategorileştirmede dönemin siyasi eğilimleri ve tarih anlayışları dikkate alınarak ilkokul tarih ders kitaplarının öğrenime alındıkları ve öğrenimden kaldırıldıkları yılların görülebilmesi için de tablolar oluşturulmuştur. Böylece belli dönemlerde tarih ders kitaplarının farklı yazarlara yazdırılmasının ve farklı yayınevleri tarafından basılmasının nedenleri ile ilgili değerlendirmeler yapılabilmiştir. Bu değişimi ve gelişimi görebilmek için araştırmada cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren öğrenimde olan ilkokul tarih ders kitapları incelenmiştir.

Keywords


The effort of the Republic of Turkey, which was founded on the territory of the Ottoman Empire as a new regime, to build a new nation made it necessary to create new cultural and educational policies. In this regard, historiography and history teaching became one of the basic instruments of nation-building. The historical consciousness desired to be given to individuals within the scope of the ideological tendency of the new regime was heavily covered in elementary schools, the first stage of education, and in course books, which had a large area of dissemination. The Journal of Communiques of the Ministry of National Education of Turkey, the works of Heyet-i İlmiye (The Committee of Science), the decisions made in National Education Councils, and elementary school curricula were used as sources of data. The document review method was used, and categories were formed with regard to the periods in which history course books were taught. The political tendencies and the historical understandings of the periods were taken into consideration in such categorization. In addition, tables were created so that the years in which elementary school history course books were included in educational processes and the years in which they were abolished could be seen. In this way, it became possible to make evaluations concerning the preparation of the history course books by different authors and their publication by different publishers in particular periods. To see such difference and development, the elementary school history course books that have been taught from the early years of the Republic up to now were examined.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,316
Number of downloads 872

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.