1970’lerden sonra görgül bir alan olan çeviribilimden bahsederken, çevirilerin bir nevi laboratuvar ortamına alındığı, betimleyici alanın varlığının, yeni sayılabilecek bir sosyal bilimler alanı olan çeviribilimin kendi bilimsellik savaşında ayırt edici özelliği olarak ön plana çıktığı düşünülmektedir. Bu alanda yapılan araştırmalar, çalışmalar alana zenginlik katmakta, var olanı sorgulamakta, uygulama alanı için bilgiler üretip kuramsal alanın bakış açısından yararlanıp aynı zamanda da bu alanı beslemektedir. 1970’lerden önce ise kuramsal görüşlerin çevirmeni yeterince aydınlatacak durumda olmaması, bir yandan da o dönemdeki çeviri eleştirisi algısının da eksikliğinin göstergesi olarak kabul edilebilir. Çeviribilimden önceki dönemde, süreç-ağırlıklı, kaynak odaklı ve kuralcı kuramlar sayesinde, eleştiri mekanizmasının bir parçası olarak çeviride, soyut ve ulaşılması mümkün olmayan iyi, doğru, sadık gibi ifadeler kullanılırken, çeviribilimci Gideon Toury’nin erek odaklı kuramı sayesinde çeviride tarihsel ve değişken özellik gösteren bir kavram olarak çeviri normları ve tarihsel ve ilişkisel bir kavram olan çeviri eşdeğerliği kavramı kullanılmaya başlanmıştır (Bengi-Öner, 1999: 118). Diğer yandan erek odaklı kuramlar ışığında çeviri eleştirisi alanına baktığımızda, sadece çeviri metnin oluşumundaki norm ve kısıtlamalar değil aynı zamanda çeviri eleştirmeninin de belirli norm ve kısıtlamalar altında eleştiriyi gerçekleştirdiğinin farkında olmamız yerinde olacaktır. Bu çalışmanın bütüncesini bir üst-eleştiri örneği olarak; Halide Edib Adıvar’ın 1942 yılında Tercüme dergisinde yayımlanan “Tenkidi Tenkid” adlı makalesi oluşturmaktadır. Edib, makalesinde/eleştirisinde İstanbul Üniversitesi Anglistik seminerinde Hamlet tercümesine dair, Ankara Dil Fakültesi Doçentlerinden Bayan Saffet Korkut ile Bay İrfan Şahinbaş’ın yaptığı tenkidi ele alır ve “Tercümede birçok yollar tutulabilir; fakat hepsinin bilerek bilmeyerek dayandıkları ana esaslar şunlardır” (Edib, 1942: 138) diyerek kendi norm ve kısıtlamaları doğrultusunda bir tenkid gerçekleştirir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı iki eleştirinin de sunduğu norm ve kısıtlamaları ele alarak dönemin yaygın çeviri eleştirisi anlayışını ortaya koymak ve betimleyici bir üst-eleştiri incelemesi yapmaktır.

It’s thought that, after 1970s, referring to field of an empirical translation studies, existence of descriptive branch comes to the forefront as a distinctive feature at its own battle to be a science for translations studies which can be deemed to be new. Researches and studies at this branch enriches the field, interrogates the existing, produces information for the applied branch, benefits from the view of theoretical branch and also supports this field. It can be accepted that as to the lack of theoretical views to brighten the translator before 1970s, there is an lack of sense of translation criticism at this period in one side. While abstract and unattainable concepts of good, correct, faithful were used, as a part of an criticism mechanism, due to the process-based, source-oriented and prescriptive theories used before the period of Translation Studies, a concept of translation norms which shows historical and changeable feature and translation equivalence as a historical and relational concept was started to be used at translation due to the target-oriented theory of translation scholar Gideon Toury (Bengi-Öner, 1999: 118). On the other side, looking at the translation criticism field in the light of target-oriented theories, we must be aware of not only norms and limitations form the translation but also norms and limitations of translation critics. As a meta-criticism sample, the corpus of this study is the article of Halide Edib Adıvar that was written in 1942 at the journal of Tercüme: “Tenkidi Tenkid” (A critic of a critic). In her article/criticism, Edib deals with the criticism of Ankara Language Faculty Associative Professors Ms Saffet Korkut and Mr İrfan Şahinbaş which is about the translation of Hamlet by İstanbul University English seminar. She says that “There are many ways for translation; but these are the main principles applied consciously or unconsciously” (Edib, 1942: 138) and criticizes by her own norms and limitations. At this context, the aim of this study is to show common perception of these times on translation by dealing the norms and limitations presented by both criticisms.