Bu çalışmanın amacı Shakespeare’in Coriolanus oyununu çeviri göstergebilimi bakış açısıyla incelemek ve Türkçe çevirilerini değerlendirmektir. Bu amaca yönelik olarak, ilk defa 1623’te basılan ve Penguin Books tarafından 1955 yılında tekrar basılan Coriolanus oyunu veri toplama aracı olarak seçilmiştir. Oyunun göstergebilimsel çözümlemesinde Jean-Claude Coquet’nin (2007) Söyleyenler Kuramı temel alınmış ve Coquet’nin (2007) yükümsüz özne olarak isimlendirdiği söyleyen türüne ait örnekler bulunmuştur. Yükümsüz öznelerin sınıflandırılmasında, Coquet ve Öztürk Kasar’ın (2003) yükümsüz özneler tiplojisinin yanı sıra Öztürk Kasar’ın (2009a) çeviri değerlendirmesine uyguladığı sınıflandırma kullanılmıştır. Oyundaki yükümsüz öznelerin bulunduğu söylemlerde, Coquet’nin kavramlaştırdığı (içinde Öztürk Kasar, 2012) söyleyenin bileşenleri kuramı kullanılmıştır. Bu oyunun Halide Edib Adıvar ve Vahit Turhan tarafından 1945 yılında yapılan ve Bülent Bozkurt tarafından 1994 yapılan iki Türkçe çevirisi çeviri değerlendirmesi amacıyla seçilmiştir. Öztürk Kasar tarafından geliştirilen (içinde Öztürk Kasar ve Tuna, 2015) Çeviride Anlam Bozucu Eğilimler Dizgeselliği, çeviri değerlendirmesinde veri toplama yöntemi olarak kullanılmıştır. Çeviri değerlendirmesi sonucunda, çeviri eserlerde öznelik yetisi bazı söylemlerde korunuyorken, bazı söylemlerde çevirmenlerin anlam bozucu eğilimlere maruz kaldığı bulunmuştur. Göstergebilimin çeviri edimine yaptığı katkılarla anlam bozucu eğilimleri en aza indirgemesi bakımından göstergebilim ve çeviri ediminin birbirini tamamlar nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır.
The aim of this study is to analyze the play Coriolanus by Shakespeare from semiotics point of view and evaluate its Turkish translations from semiotics of translation perspective. To this end, the play Coriolanus originally published in 1623 and re-published by Penguin Books in 1955 was chosen as data collection tool. “Instances theory” by Jean-Claude Coquet (2007) was adopted in the semiological analysis of the original play and striking examples were found regarding “non-subjects” as coined by Coquet (2007). In the categorization of “non-subjects”, the typology system revised by Öztürk Kasar (2009a) based on Coquet and Öztürk Kasar (2003) was used. In reporting the non-subjects in the play, the “components of instance” as termed by Coquet (in Öztürk Kasar, 2012) was also used. Two Turkish translations of the play, one by Halide Edib Adıvar and Vahit Turhan (1945) and the other one by Bülent Bozkurt (1994) were chosen for translation evaluation. “Designificative Tendencies Systematic” developed by Öztürk Kasar (in Öztürk Kasar, Tuna, 2015) was used in data collection procedure for translation evaluation. As a result of translation evaluation, it was found that while subjectivity was preserved in some contexts in the translated texts, translators were exposed to certain designificative tendencies in the translation of certain contexts with non-subject discourse, It was concluded that semiotics and translation complement each other, with semiotics contributing to translation act thereby minimizing the chances of designificative tendencies.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.