Bireyin başlangıcı ana rahmi ve bitişi toprak olarak sınırlandırılan yaşam süreci bir “yol/yolculuk” serüvenidir. Joseph Campbell’in “kahramanın sonsuz yolculuğu” olarak adlandırdığı bu sembolik yolculukta kahraman figüründe birey bir yolcudur. Yolcu, herhangi bir gerekçeyle başladığı noktadan ayrılır, dairesel bir döngü çizerek ayrıldığı noktaya geri döner. Devingen yapıdaki bu döngüsel süreç gidiş-aşamalar-dönüş dizgesi olarak özetlenebilir. Yaratılış döngüsü içerisindeki birey, sınanma sürecinde (aşamalar) her an yeni bir idrakin tesirinde değişim ve dönüşüme uğrar. Yaşam serüvenindeki değişim/dönüşüm çift yönlüdür. Bireyin dışsal (fizyolojik) değişimi her birey için olağan bir seyir takip ederken içsel yolculuğu farklıdır. “Olgunlaşma, tinsel arınma” olarak da tabir edilebilen değişim/dönüşüm her bireyin kendi tercihindedir. Bu durum “farkındalık” olarak da izah edilebilir. Farkındalık şuurundaki bireyler “yolculuğa çağrı” niteliğindeki ulaştırıcı ve kavuşturucu manevî dürtünün tesiriyle yaşam yolculuğunu içselleştirir. Yolculuğun nihaî hedefe ermesi sıkıntılıdır. Bu süreçteki elemli birey, başladığı noktadaki birey değildir, olgunlaşmış, tasavvufî manada ise fenafillaha ermiştir. Fenafillaha ermede bireyi harekete geçiren en güçlü duygu aşktır. Aşkın kuvvetli değiştirici ve dönüştürücü tesirinde kalan birey kendi benliğini tanıma imkânı yakalar. Maşuğunda kendini görür. Kendini görmek; aslını=Mutlak Varlığı=Tanrı’yı bulmaktır. Âşık birey maceraya atılır, bilinçaltının sezgisel kuvvetiyle türlü mücadeleleri deneyimler ve yaratılıştaki asıl hakikati keşfeder. Fuzûlî’nin Leylâ ve Mecnûn mesnevisi de böyle bir esas üzerine kurgulanmıştır. Aşkın dürtüsüyle bir maceraya atılan kahramanlar, macera boyunca değişerek dönüşür ve macerasını tamamlar. Bu çalışmada da Leylâ ve Mecnûn’daki arayışlar, değişimler, dönüşümler ve bunların neticesi üzerinde durulacaktır.

The course of live which is limited from uterus (as the beginning of an individual) to the earth (as the end of an individual) is a "road/journey" adventure. In this symbolic journey which is named as "the eternal journey of the hero" by Joseph Campbell, there is a pilgrim as a heroic figure. The pilgrim leaves his starting point with an excuse and comes back where he has started drawing a cyclical route. This cyclical process which has a dynamic structure can be summarised as a departure-phases-return sequence. The individual who is in the creation cycle, evolves and transforms any time during his testing process (phases) under the thumb of a new comprehension. Evolution and transformation in the adventure of life is bi-directional. While the external (physiological) change of the individual follows an ordinary route for each individual, the internal journey is different. Evolution and transformation which can also be expressed as "maturation and spiritual purification" is each individual's own choice. This situation can also be explained as "awareness". Individuals who are conscious of the awareness interiorise the journey of life through the influence of conveying and uniting spiritual impulse which has the characteristic of "a call for journey". It is trouble some for this journey to reach the ultimate goal. The sorrowful individual in this process, is not the same person as he was at his starting point, he is mature and has reached fenafillah while reaching fenafillah the most powerful emotion which triggers the individual is love. The individual who is under the powerful commutating and modifying influence of love finds the opportunity to recognize his inner self. He sees himself in his beloved. Seeing himself means finding his essence=absolute and his existence=God. Lover individual embarks on the adventure, experiences the various struggles with intuitional force of his subconscious and discovers the original truth in creation. Fuzuli's Leyla and Mecnun masnavi has also fictionalized on such a basis. The heroes who embark on an adventure with the impulse of love, transform by changing throughout the adventure and complete the adventure. In this study, the searchings, changes, transformations, and their consequences in Leyla and Mecnun will be dwelled on.