Gecekondu Sorunu ve 12 Eylül 1980 Darbesi Ekseninde Gönül Yolculuğu (Barkerdena Zerrî) Romanı

Author:

Number of pages:
13-22
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 21

İlk yazılı eserini 1899 yılında veren Zaza edebiyatı, 2000 yılından sonra bir atılım gerçekleştirir. 2000’den sonra, her yıl, çeşitli edebî türlerde onlarca Zazaca eser yayımlanmaya başlanır. Roman, Zaza edebiyatında, gelişme gösteren türlerdendir. Medet Can ise Zazaca roman kaleme alan yazarlardan biridir. Onun Gönül Yolculuğu (Barkerdena Zerrî) isimli romanı, 2012 yılında yayımlanır. Çeşitli nedenlerle köylerini, şehirlerini terk edip İstanbul’a gelen gecekondu sakinlerinin zorlu yaşamları romanın merkez konularındandır. Yazar, göçün ve gecekondu sorununun ne kadar can alıcı olduğunu ortaya koymak için, birçok farklı bölgenin insanına eserinde yer verir. Örneğin Erzurum’dan göçüp Bosnalı Feyza ile evlenen Mehmet karakteri vardır. Onlar, iki farklı bölgeyi temsil ederler. Biri Erzurum’u biri de Bosna’yı temsil eder. Cemil karakteri ve ailesi ise Siverek bölgesini temsil ederler. Bu farklı insanların ortak noktası, gecekonduda yaşamaları ve birçok sorunla mücadele etmek zorunda kalmalarıdır. Gecekondu sakinlerinin yaşadıkları dışlanma, yabancılık, maddi imkânsızlıklar, dil sorunu, aidiyetsizlik, “yitik cennet” olarak gördükleri memleketlerine özlem gibi konular, 1980 darbesine giden sürecin kaotik, anarşik ortamıyla birleştirilerek anlatılır. 12 Eylül 1980 darbesi, romanın temel saç ayaklarından biridir. Yazar, darbenin birçok unsurunu eserine serpiştirir. Gerek darbeye giden süreç gerekse de darbenin kendisi üzerinde durulan başlıca konulardır. Darbeden sonraki baskıcı ve yasaklayıcı düzen de dikkatlere sunulan izleklerdir. Bu konuların arka planında da bir aşk hikâyesi söz konusudur. Zaten roman, ismini, bu aşk hikâyesinden alır ve roman, Şiyar karakterinin sevdiği kişi olan Zeynep’e yazdığı bir şiirle son bulur.

Keywords


The first work in Zaza literature was published in 1899, and after the year of 2000, the number of new works in Zaza language has increased. Tens of works have been published in varied genres of Zaza literature after the year of 2000. Especially, novels were one of the most developed genres in Zaza literature. Medet Can has been one of those Zaza novel writers. His novel ‘the Journey of Soul (Berkerdena Zerri)’ was published in 2012. His novel’s central subject matters focus on the slum dwellers of Istanbul, who left their villages and cities because of various causes, and the effects of Turkish military coup of 1980. These slum dwellers’ segregation, alienation, economic deficiencies, language barriers, loss of sense of belonging, and nostalgia to their ‘lost heaven’ motherland have been described with the chaotic and anarchic atmosphere which ended up with the coup of 1980. Post-coup regime’s oppressive and repressive political system also has been presented to the attention of the readers. There is a love story in the background of these subjects. Moreover, the work takes its name from this love story and the work ends with a poem written by Şiyar who loves to the character of Zeynep.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,171
Number of downloads 620

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.