Söz Edimi Kuramına Genel Bir Bakış ve Eğitim Ortamlarında Kullanımı: Diksiyon Dersleri İçin Bir Etkinlik Denemesi

Author:

Number of pages:
373-400
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 25

Konusu söz edimi kuramı olan bu çalışmanın amacı, kuramın geçirdiği tarihsel süreci açıklamak, eğitim ortamlarında kuramın nasıl uygulama bulacağıyla ilgili belirlemelerde bulunup eğitim fakültelerinde seçmeli ders olarak sunulan diksiyon dersleri özelinde de etkinlik önerisinde bulunmaktır. Bu amaç doğrultusunda, kuramın Austin (1962) ile başlayıp Searle (1969, 1989) ile devam eden süreçteki görünümleri üzerinde durulmuştur. Söz edimi kuramı, sözcelerde kimi zaman açıkça söz edimi eylemlerini kullanarak kimi zaman da kullanmadan, belirli bağlamlarda belirli edimlerin nasıl oluşturulduğunu anlatmaktadır. Bu yönüyle ister yazılı, ister sözlü dil kullanımı olsun, alıcıyla verici arasındaki iletişimin doğru kodlanması ve çözümlenmesi, söz konusu söz ediminin doğru yorumlanmasına bağlıdır. Aynı olgunun, dilsel olarak farklı şekillerde kodlanmasının farklı dilsel değerler ortaya çıkardığı göz önünde bulundurulduğunda, eğitim fakültelerindeki tüm öğretmen adaylarının bu kuram hakkında bilgi sahibi olması, mesleğe atıldıklarında öğrencileriyle kuracakları iletişimin niteliğini arttıracağı gibi öğrencilerin de söz edimlerinin inceliklerini içselleştirmelerini sağlayacaktır. Diksiyon derslerinde kullanılmak üzere hazırlanan etkinlik örneğindeki rica, özür, iltifat, reddetme ve şikayet söz edimi bağlamlarına ikişer örnek verilmiştir. Bu örnekler, kuramın uygulamadaki görünümlerinin anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Diğer taraftan söz edimi kuramının, eğitim fakültelerindeki tüm bölümlerin derslerine ve özellikle de Türkçe öğretmenliği programındaki kimi derslerin içeriklerine ‘Yazılı/Sözlü İletişimde Söz Edimi Kuramı’, ‘Yazılı/Sözlü İletişimde Söz Edimleri’ gibi başlıklarla ders içeriklerine eklenmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.

Keywords


The purpose of the this study is to explain the historical period of speech act theory, to define how to use this theory in educational settings and specifically to propose an activity for the diction courses, which are offered as selective courses. In accordance with this purpose, the aspect of the period, which starts with Austin (1962) and continues with Searle (1969, 1989) is explained. The speech act theory explains how certain acts are formed in certain contexts while in some utterances speech act verbs are explicitly used and in some utterances speech act verbs are not explicitly used. At this point, correctly coding and analyzing the communication between receiver and transmitter is rest upon the correctly explication of the speech act in question no matter if it is in written or verbal linguistic performance. If the same fact coded linguistically in different forms, different linguistic values appear. Therefore, if all the candidate teachers in education faculties have information about the theory, the quality of the communication that they will establish with their students will be increased and it will provide/support students to internalize the fineness of speech act theory, as well. The speech act contexts of request, apology, compliment, rejection, and complaint that are prepared as an example activity to be used in diction courses will assist to understand the aspects of the theory in practice. On the other hand, it is thought that it will be useful to add some course contents the topics like ‘Speech Act Theory in Written/Oral Communication’, ‘Speech Acts in Written/Oral Communication’...etc. at the education faculties, especially at the Programmes of Turkish Language Teaching.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,154
Number of downloads 534

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.