Çocuk Edebiyatı Çevirisinde Kişi Adları, Yer Adları, Anlatım Tarzları

Author:

Number of pages:
743-766
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 22

Bu çalışmada, Le Petit Nicolas (Küçük Nicolas) başlıklı bir çocuk kitabı serisi ve çevirileri üzerinden; çocuk edebiyatı çevirisinde kişi adları, yer adları ve anlatım tarzının aktarımı ele alınmaktadır. Çalışmanın bütüncesini, serinin ilk kitabı olan Le Petit Nicolas (Küçük Nicolas); üçüncü kitabı olan Les Vacances du Petit Nicolas (Küçük Nicolas’nın tatilleri) dahilindeki C’est papa qui décide (Kararı baba verir), La plage, c’est chouette (Plaj çok güzel) ve On est rentrés (Geri döndük) başlıklı öyküler ve bu öykülerin Türkçe, İngilizce ve Almanca çevirileri oluşturmaktadır. Çalışmada öncelikle öykülerin evrensel yönü ele alınmakta, diğer yandan kişi ve yer adları başta olmak üzere metinlerin çocuklar açısından alımlanmasını etkileyen çevirmen kararları, özgün metin ve çevirileri üzerinden karşılaştırmalı olarak incelenmektedir. Daha önce yapılmış bir çalışma (Tuna, 2017) yola çıkılmak suretiyle, Jan Van Coillie’nin (2014) çocuk edebiyatında kişi adlarının çevrilmesine yönelik olarak sınıfladığı 10 stratejiden yararlanılarak, öykülere yeni karakterler katıldıkça ad çevirilerine yönelik olarak izlenen stratejilerde tutarlılık olup olmadığı incelenmektedir. Van Coillie’nin (2014) sınıflamasından ayrıca yer adı çevirilerinin değerlendirilmesinde de yararlanılmaktadır. Diğer yandan, kaynak metinde kullanılan özgün çocuk diline erek metinlerin ne derece yakın durdukları, ondan ne derece uzaklaştıkları ve onu ne derece aştıkları ya onun ne kadar gerisinde kaldıkları irdelenmekte ve çocuk dilinin yansıtılmasına yönelik alınmış her bir kararın metinleri nasıl etkileyebileceği üzerinde durulmaktadır. Buna bağlı olarak, metni şekillendirmeden önce, alınacak her bir kararın olası sonuçlarının yalnız ad ve mekanlar gibi daha somut öğelerin çevirisi yönünden değil, anlatım tarzı gibi metnin anlam evrenine katkı sağlayan, ayrıca okunabilirliğini ve gördüğü ilgiyi etkileyen diğer özellikleri yönünden de ele alınmasının önemi vurgulanmaktadır.

Keywords


In this study, the translation of character names and place names and the narrator’s language style in children’s literature are examined using Le Petit Nicolas, a series of children’s storybooks, and its translations. The first book of the series (Le Petit Nicolas—The Little Nicolas) and two stories (La plage, c’est chouette—The Beach is Great and On est rentrés—We are back) from the third book (C’est papa qui decide—It’s Dad who decides) with their Turkish, English and German translations constitute the corpus of this study. The study first focuses on the universal aspect of the stories. In addition, translators' decisions affecting the reception of the texts by the target text readers, particularly those concerning the translation of character names and place names, are treated in this study by comparing the source text with its translations. Jan Van Coillie’s (2014) classification of 10 strategies concerning the translation of character names in children’s literature is used, based on a previous study (Tuna, 2017), to investigate the translators’ consistency in the use of the strategies through different books of the series, as new characters are introduced. Van Coillie’s (2014) classification is also used to evaluate the translation of place names. Another aspect that this study deals with is determining the closeness of the translations to the original child language produced in the source text, their deviation from it, and whether they exceed it or fall behind it. In addition, the impacts of the translators’ decisions concerning the reflection of the child language in the translations are elaborated. On the whole, the fact that different decisions produce different results and manipulate the signs of the text is underlined. Accordingly, the importance of considering the potential consequences of each decision before shaping the target text in terms of not only the translation of more concrete items such as character names and place names but also other particularities such as style is emphasized by taking style as a contribution in itself to the literary work’s universe of meaning and as a factor that affects the text's readability and popularity.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 746
Number of downloads 391

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.