Bu araştırmada, göçmen ve azınlık olarak yaşayan iki dilli bireylerin Türkçe dil bağlılıklarını ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi için iki ayrı çalışma grubu oluşturulmuştur. Birinci çalışma grubundaki katılımcılar (180 kişi) 2016 yılında Ukrayna’nın doğusundaki çatışmalardan Türkiye’ye sığınan Ahıska Türkleri arasından seçilmiştir. İkinci çalışma grubundaki katılımcılar (274 kişi) ise Kazakistan’da yaşayan Ahıska Türkleri arasından seçilmiştir. Ölçme aracının geliştirilmesinde alanyazın tarama, madde havuzu oluşturma, uzman görüşüne başvurma ve pilot uygulama aşamaları izlenmiştir. 32 maddeden oluşan taslak ölçme aracı, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi ile sınanmıştır. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda üç faktörden oluşan 24 maddelik bir yapı ortaya çıkmıştır. Açıklanan toplan varyans miktarı ise %49,069 olarak belirlenmiştir. Birinci faktör (sürdürüm) toplam varyansın %34,164’ini, ikinci faktör (kimlik) toplam varyansın %8,953’ünü, üçüncü faktör (kullanım) ise toplam varyansın %5,951’ini açıklamaktadır. Ardından belirlenen maddeler ve faktörler için güvenirlik analizleri yapılmıştır. Bu kapsamda hem ölçeğin geneli hem de faktörlerin içerdiği maddeler üzerinden Cronbach’s Alpha iç tutarlılık katsayıları hesaplanmıştır. Ölçeğin geneli için Cronbach’s Alpha iç tutarlılık katsayısı 0,90 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin faktörleri için belirlenen Cronbach’s Alpha iç tutarlılık katsayısı ise birinci faktör (sürdürüm) için 0,89; ikinci faktör (kimlik) için 0,87; üçüncü faktör (kullanım) için ise 0,57’dir. Pearson analizi ile hesaplanan madde-toplam korelasyonu anlamlı (p<.001); t testi ile hesaplanan (alt-üst %27) analizler sonucu maddelerin ve faktörlerin ayırt edici olduğu görülmüştür. Açımlayıcı faktör analizinin ardından modelin doğrulayıcı faktör analizi ile doğrulanmasına ilişkin elde edilen uyum indeks değerlerinin kabul edilebilir sınır değerler içerisinde olduğu görülmüştür. Böylece “Türkçe Dil Bağlılığı Ölçeği”nin göçmen ve azınlık olarak yaşayan, iki dilli Türklerin Türkçeye yönelik dil bağlılıklarının saptanmasında geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu ortaya konulmuştur.

In this research, it was aimed to develop a scale to measure language loyalty of bilingual individuals that live as an immigrant and minority to Turkish. Two separate study groups were established for exploratory and confirmatory factor analyses. Participants in the first study group (180 individuals), were selected from the Ahiska Turks who took refuge in Turkey from conflicts east of Ukraine in 2016. And participants in the second study group (274 individuals), were selected from Ahiska Turks living in Kazakhstan. A 32-item draft measurement tool was tested with exploratory and confirmatory factor analyses. As a result of the exploratory factor analysis, a structure of 24 items consisting of three factors is developed. The declared total variance amount is determined as %49,069. The first factor (maintenance) describes 34,164% of the total variance, the second factor (identity) accounts for 8,953% of the total variance, and the third factor (usage) stands for 5,951% of the total variance. Subsequently, reliability analyses were conducted for the determined items and factors. In this context, Cronbach's Alpha internal consistency coefficients are calculated in terms of the items included in both the scale and the factors. The Cronbach's alpha internal consistency coefficient for the scale was calculated as 0.90. Cronbach's alpha internal consistency coefficient for the factors of the scale was 0.89 for the first factor (maintenance); 0.87 for the second factor (identity); and the third factor (usage) is 0.57. The total item correlation calculated by Pearson's analysis was significant (p <.001); the analyses calculated via t-test (upper-upper 27%) indicated that the items and factors were discriminant. It was found that the fit index values obtained for confirming the model by confirmatory factor analysis following the exploratory factor analysis were within the acceptable limit values. These results show that "Turkish Language Loyalty Scale" is a valid and reliable measurement tool for determining the language loyalties of Turkish-speaking bilingual Turks living as immigrants and minorities.