İslam dininin insanlığa kapsamlı bir eğitim faaliyetiyle sunulmasında ilk kuşak müslümanlar bu faaliyetin hem öğreneni hem öğreteni olmuştur. Onlar bu tarihi dönüşüm sürecinde yerleşik olanı terk etme ile yeniye intibakın güçlüğünü birlikte yaşamışlardır. İlk dönemdeki dönüşümün dinamikleri olarak çocuk eğitimi, yetişkin eğitimi ve aile eğitimi öne çıkmaktadır. Yeni bir dinin kabulü ve benimsenmesi yetişkinlerle ilgili bir mesele olduğu için ilk eğitim faaliyetleri doğal olarak yetişkinler üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu faaliyetler iki ayrı özellik arz ediyordu. Birincisi, müslüman olmayanlara değiştirici ve dönüştürücü yeni bilgi ve değerlerin öğretilip benimsetilmesi, ikincisi de yeni değerler üzerinde bir kimlik, kültür ve sosyal yapı inşa edilmesiydi. Yetişkin eğitimi için Mekke’de Erkam b. Ebu’l-Erkam’ın evi seçilmişti. Burası; öğretmeni Resulullah, öğrencileri ashap, öğretim programı da Kur’an olan yetişkinler okulu idi. Hz. Peygamber’in Medine’ye öğretmen olarak gönderdiği Mus’ab b. Umeyr, Medine’de Es’ad b. Zürarenin evini ikinci bir yetişkinler okulu haline getirmiştir. İlk dönemdeki yetişkin eğitimi kurumlarının üçüncüsü ise bizatihi Hz.Peygamberin yaptırdığı Suffe’dir. Burası, Medine’de evi olmayanların ve dışardan gelenlerin barındıkları, Kur’an-ı ve İslam’ın esaslarını öğrendikleri yatılı mektep mahiyetindedir. Çocuk eğitimi sorunu, Medine’de sosyal kurumların teşekkülü sırasında hissedilmeye başlanmıştır. Sahabe arasında çok az kişi okuma- yazma bildiğinden ilkin çocukların eğitimi için Müslüm olmayan öğretmenler istihdam edilmiştir. Çocukların eğitiminde bir ölçüde Suffe kullanılsa da yeterli olmayınca Küttab adı verilen mektepler açılmıştır. Çocuklar İslam öncesi kültürün ağırlığı devam ederken dünyaya geldiklerinden çocuk eğitiminde önemli rolü olan toplumun kültürel formları, adet ve gelenekleri gibi sosyal dinamiklerden yararlanma imkanı yoktu. İlk dönemde henüz İslam öncesi cahiliye kalıplarından, adet ve alışkanlıklarından arınmış bir toplum yapısı oluşmadığından İslami değerler sistemi üzerine bir aile yapısının inşa edilmesi oldukça güçtü. Dönüşüm sürecinin en zor işi olan aile ve çocuk eğitiminin dünyada eşine rastlanmayacak şekilde başarılmıştır. Hanım sahabiler mescide devam ederek Peygamberin sohbetlerine katılmışlar, O’ndan kendilerine ayrı bir program yapmasını sağlamışlar, Peygamber eşlerinden bilgi almış, öğrendiklerine göre çocuklarını eğitmiş, ailelerini düzene koymuşlardır. Eşleri onların u çabalarını sürekli desteklemiş ve teşvik etmişlerdir. İlk dönem uygulamalarından; eğitimin bir hayat tarzı olduğu, müşterek çabalarla, sistematik organizasyonlarla yürütülmesi gerektiği, toplumda kimlik ve kültür oluşturma ameliyesi olarak ele alındığını görüyoruz.

The first generation of Muslims became involved in educational activity both as a student and as a teacher in the presentation of Islamic religion to humanity through a comprehensive educational activity. They have faced the difficulty of abonnement of established situation and adaptation of new one together though historical transformation processes. Child education, adult education and family education stand out as the dynamics of the transformation in the first period. As the approval and adoption of a new religion is an issue for adults, the first educational activities naturally concentrate on adults. These activities had two distinct characteristics. The first was to teach and adopt new knowledge and values for non-Muslims, and the second was to build an identity, culture and social structure on new values. House of Erkam b. Ebu’l-Erkam in Mekka was selected for adult education. This was an adult school where Rasulullah was a teacher, students were ashap, and curriculum was the Qur'an. Mus’ab b. Umeyr, which the Prophet Muhammad sent to Medina as a teacher, turned Es’ad b. Zürare's home into a second adult school in Medina. The third of the adult education institutions in the first period is the “Suffe”, which the Prophet Muhammad has made him. Here is a boarding school where those who haven’t got home in Medina and the outsiders use as a shelter and learn about the principles of the Qur’an and Islam. The problem of child education began to be felt during the establishment of social institutions in Medina. Since few people among the companions knew how to read and write, teachers who were not Muslims were first employed for the education of children. Even if Suffe is used in children's education. Suffe ,was used at a certain level in the education of the children, was not enough, schools called Küttab were opened. Since children came to the world while the pre-Islamic culture weight was on the way, there was no opportunity to benefit from the social dynamics such as the cultural forms, traditions and customs of the society, which played an important role in child education. In the first period, since there is not a community structure which is free from the Islamic pre-Islamic Jahiliyyah molds, customs and habits, it is very difficult to build a family structure on the Islamic values system. Family and child education, the most difficult task of the transformation process, has been achieved in such a way that no match is found in the world. The lady companions attended the Prophet's conversations by continuing to the mosque and he gave them a separate program. The Prophet received information from their wives, educated their children according to what they had learned, and laid out their families. The spouses have always supported and encouraged their efforts From the first period applications; We see that education is a lifestyle which should be carried out with joint efforts and systematic organizations, and is treated as a process of creating identity and culture in society.