Bu çalışma, aynı başlıklı doktora tezinden üretilmiştir. Bu çalışma ile biyoloji disiplininde farklı türler arasında kurulan birlikte yaşam birlikleri olarak açıklanan simbiyoz, diğer bir deyişle ortakyaşam kavramının; toplumsal alt sistemler olan formal örgütlerin birbirleri ile olan ilişkilerinin anlaşılmasında bir araç olarak kullanılabileceği savunulmuştur. Bu doktora tezinin odağı, formal örgütler içerisindeki mevcut toplumsal önemi açısından okullardır. Okulların ve etkileşim içerisinde olduğu kurumların bu ortakyaşamdan nasıl etkilendikleri dinamiklik ve karmaşıklık içerir ve tüm yönleriyle oldukça önemlidir. Bir kurumla kurulan ortakyaşarlık, okulun bazı açılardan yarar başka açılardan zarar görmesine de neden olabilir ki bu durum karşı kurum açısından da geçerlidir. Bu karmaşık ortakyaşam ilişkisini çözümlemek ve yorumlamak amacıyla bu tez çalışması ile lise düzeyi okullara özgü bir Ortakyaşar İlişkiler Ölçeği geliştirilmiştir. Eskişehir ili merkez ilçeleri içindeki okullar çalışma evrenini oluşturmuştur. 2016 yılı Ocak ayı itibariyle yedi türden 56 lise bu grup içindedir. Basit Seçkisiz Örnekleme Yöntemi ile evrendeki toplam yönetici sayısı üzerinden örneklem alınmıştır. Toplam 67 kişiye “Okullar için Ortakyaşar İlişkiler Ölçeği” uygulanmış ölçümlerin güvenilirliği ve geçerliğinin yapılan analizler ile sağlandığı belirlenmiştir. Veriler, SPSS programında parametrik olmayan örneklemlere uygun çözümlemeler kullanılarak işlenmiş ve değerlendirilmiştir. Hem seçenekli maddelerden hem de açık uçlu sorulardan elde edilen verilerin işlemesiyle elde edilen bulgular ve bunlara dayalı yorumlar bir araya getirildiğinde ortaya çıkan sonuç, liselerin ortakyaşarlık ilişkiler sürdürdükleri kurumlarla etkileşimlerinde hem fayda hem zarar gördükleri ve verdikleridir. Bu ilişkiler çoğunlukla tek yönlü olmadığı için basit bir neden sonuç ilişkisi içinde de tartışılmaya uygun değildir. Bazı ortakyaşarlık ilişkilerinin; okulun doğrudan yönetim faaliyetlerini yönlendirdiği ve okulun yararına olabilecek hamleleri yapmasını engellediği sonucu ortaya çıkmıştır.

This study was produced from the same named doctoral dissertation. In this study, it is discussed that the concept symbiosis which is defined as the interactions between two different biological species in biology discipline can be used as a tool to understand the relationships between formal organizations which are social subsystems. This study focuses on the schools which have great social importance among formal organizations. The way these schools and the organizations they interact with are affected by this symbiosis has dynamism and complexity and it is very important in all aspects. Symbiotic relationship with an organization can create both benefit and harm for the school, which is valid for the other side. With this study, Inter-Organizational Symbiosis Scale has been developed in order to analyze and interpret this complex symbiotic relationship for the schools. The secondary schools existing in central districts of Eskisehir are the target population of the study. By year of 2016, this population includes 56 high schools in 7 types. Total number of 67 participants was reached and the reliability and validity of the measurements were ensured with the analysis carried out. Data was processed and evaluated in SPSS program using appropriate analysis for nonparametric samples. When the findings obtained from the processing of data coming from both optional and open-ended questions are considered as a whole, the result is that high schools get benefit and harm from the organizations they have symbiosis with. These relationships aren’t generally unilateral and they aren’t simple enough to be discussed within the context of cause and effect relationship. Because it has been understood that some symbiotic relationships stop the schools from making the moves which they use executive activities for and may be for the benefit of the schools.