Bu araştırmada din hizmetleri çalışanlarının dini yönelim biçimleri ile psikolojik iyi olma ilişkisi 5 değişken içeren kişisel bilgiler bağlamında incelenmiştir. 176 din hizmetleri çalışanı (imam, vaiz, müezzin, Kur'an kursu öğreticisi...) ile kişisel bilgi formu (cinsiyet, eğitim, mesleki deneyim, aylık harcama durumu, yaşanılan stresörler) ile dini yönelim ve psikolojik iyi olma durumlarını ölçen ölçekler kullanılarak çoklu hiyerarşik regresyon analizi ile değerlendirilme yapılmıştır. Çalışmaya 65 kadın 111 erkek toplam 176 kişi katılmıştır. Katılımcıların içsel dini yönelim biçimine ait puan en yüksek iken sorgulayıcı dini yönelim biçimine ait puanları en düşük bulunmuştur. Fundamental dini yönelimin, psikolojik iyi olmanın alt boyutlarından çevresel hakimiyet, yaşam amaçları ve öz kabul alt boyutları ile pozitif yönlü, özerklik ile negatif yönlü korelasyona sahip olduğu bulunmuştur (p<0,05). Özerklik her ne kadar anlamlı olmasa da tüm dini yönelim biçimleri ile negatif ilişkili çıkmıştır. İçsel dini yönelimi, dışsal ve fundamental dini yönelimin yordadığı, fundamental dini yönelimi cinsiyet, içsel dini yönelim çevresel hakimiyet ve negatif yönlü olarak özerkliğin yordadığı tespit edilmiştir. Dışsal dini yönelimi cinsiyet, yaşamı tehdit eden bir durum yaşamış olmak, fundamental ve sorgulayıcı dini yönelim yordamıştır. Sorgulayıcı dini yönelimi ise sadece dışsal dini yönelimin yordadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak din görevlilerinin dini yönelim biçimleri, psikolojik iyi olmanın farklı alt boyutları, cinsiyet ve yaşam olayları ile ilişkilidir. Fundamental dini yönelimin, psikolojik iyi olmanın alt boyutlarından çevresel hakimiyet, yaşam amaçları ve öz kabul alt boyutları ile pozitif yönlü, özerklik ile negatif yönlü korelasyona sahip olduğu bulunmuştur (p<0,05). Fundamental dini yönelim üzerine yapılan yeni tanımlamalar faydalı olabilir
The relationship with the religious orientation styles of clergymen and psychological well-being was analyzed in this study with respect to personal information that contains five variables. The evaluation was carried out with the aid of personal information forms (gender, education, job experience, monthly expenditure, experienced stressor) of 176 clergymen by using scales that measure religious orientation and psychological well-being and by applying hierarchical multiple regression. 65 females and 111 males, 176 in total, participated in the study. While the score of intrinsic religious orientation of the participants was the highest, the score of their quest religious orientation was found to be the lowest. It was found that fundamental religious orientation had a positive correlation with the sub-dimensions of environmental mastery, purposes of life and self-acceptance, which are the sub-dimensions of psychological well-being while it had a negative correlation with autonomy (p<0,05). Autonomy was found to have a negative relationship with all the religious orientation styles although it is not significant. It was found at the end of hierarchical regression analysis that extrinsic and fundamental religious orientation predicted intrinsic religious orientation and that gender, intrinsic religious orientation, environmental mastery predicted fundamental religious orientation. In addition to those, autonomy predicted the fundamental religious orientation in a negative way. Gender, experiencing a life-threatening event, fundamental and quest religious orientation predicted extrinsic religious orientation. It was found out that only extrinsic religious orientation predicted quest religious orientation in a negative way. In conclusion, religious orientation styles of clergymen have a relationship with gender and life events, which are different sub-dimensions of psychological well-being. It was found that fundamental religious orientation had a positive correlation with the sub-dimensions of environmental mastery, purposes of life and self-acceptance, which are the sub-dimensions of psychological well-being while it had a negative correlation with autonomy (p<0,05). New descriptions about fundamental religious orientation might be useful.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.