Aktif yurttaşlık, AB yurttaşlık yeterlikleri kapsamında yürütülen proje ve akademik çalışmalarda kullanılmakta olan yaygın ve yerleşik bir kavram haline gelmiştir. Ancak, aktif yurttaşlığı ölçme çalışmaları henüz gelişim aşamasındadır. Uluslararası literatürde var olan ölçme araçları ya yetişkin olmayanlar için hazırlanmış, ya da pragmatik bir tercihle veri elde etme kolaylığı göz önünde bulundurularak bazı uluslararası veri toplama ölçme araçlarının maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır. Bu çalışmada, bu sınırlılıkları aşmak ve Türkiye bağlamında kullanılmak üzere geliştirdiğimiz Aktif Yurttaşlık Ölçme Aracı’nın (AYÖA) kuramsal temeli, geliştirilme süreci ve geçerlik ve güvenirliliği ile ilgili sonuçlara yer verilmiştir. Bilgi (medya takibi, bilgi ve farkındalık), Beceri (öz-yeterlilik) , Değer (eşitlik ve dayanışma, demokratik değerler) ve Katılım (örgütsel üyelik, örgütsel katılım, gösteri ve protesto) olmak üzere dört ana boyuttan, bu boyutlara ilişin yedi alt boyuttan meydana gelmiştir. Toplam 73 maddeden oluşan AYÖA’nın Cronbach alpha güvenirlik değerleri ölçme aracının tümü için .90; bilgi, değer, beceri ve katılım boyutları için sırasıyla 76, .76, .85 ve .78 olarak bulunmuştur. Alt boyutlara ilişkin faktör analizinde faktör yük değerleri .30’un üzerinde, faktörlerin toplam varyansı açıklama oranının ise % 50,929 ile % 82,388 arasında olduğu görülmüştür. Bu sonuçlar, AYÖA’nın güvenirliğe sahip bir ölçme aracı olduğunu göstermektedir. Ancak, ölçme aracı henüz gelişim aşamasında olduğu için faktörel yapısı üzerinde yeni çalışmalar yapılması gerektiğini düşünüyoruz.

Active citizenship has become a widely used and accepted concept in both academic studies and projects conducted within the context of European Union citizenship efficiencies. However, research on measuring active citizenship has been at an early stage of development. Measurement instruments found in the existing literature are prepared for either nonadolescents or with a pragmatic concern for easy data obtainment based on the items of widely used international questionnaires. With the aims of overcoming some of these limits and developing a questionnaire that can be used in the Turkish context, in this study, we developed and provided information about theoretical basis of the Active Citizenship Questionnaire (ACQ) and of its development, with some findings for its reliability and validity scores. The ACQ comprised of four main domains and seven sub-domains; Knowledge (following media, knowledge and awareness), Skills (citizenship self-efficacy), Values (equality and solidarity, democratic values), and Participation (organizational membership, organizational participation, demonstration and protest). With a total 73-item questionnaire, the ACQ’s Cronbach Alpha’s reliability scores were found .90 for total items, and .76, .76, .85, .78 for knowledge, values, skills and participations domains respectively. An explanatory factor analysis for each four domains indicated that all factor items had loadings above .30, and total variances explained by the factors were found between 50,929 % and 82,388 %. These results indicate that the ACQ is a reliable and valid measurement instrument. However, since this is the first study conducted within the Turkish context, further research needed to examine the factorial structure of the ACQ.