Kültür mirası, geçmişe ait maddi ve maddi olmayan zenginliklerin izlerini günümüze taşıyan değerler bütünüdür. Tarihi ve kültürel öneme sahip geleneksel konutlar, bu değerlerin başında gelmektedir. Ülkemizde geleneksel konutların korunmasına yönelik olarak benimsenen yollardan biri, bu konutlara kafe, restoran, dernek, otel, müze ve bunun gibi işlevler kazandırılarak korunmasını ve yeniden kullanımını sağlamaktır. Türkiye’nin Kütahya, Safranbolu, Beypazarı, İbradı, Taraklı gibi birçok şehrinde görülen bu uygulama Antakya’da da görülmektedir. Antakya şehri, antik dönemden günümüze kadar çok farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Farklı kültürlerin derin izlerini taşıyan şehir, tarihi ve kültürel değerlere sahiptir. Bu değerlerden biri de yaklaşık 200 yıllık bir geçmişe sahip Antakya evleridir. Son yıllarda geleneksel Antakya evleri, gerek resmi ve yarı resmi kurumlar, gerekse sivil halk tarafından satın alınarak konut işlevi dışında kafe, restoran ve otel gibi amaçlarla kullanılmaya başlamıştır. Bu süreç, 2000’li yıllarda başlamış ve 2010 yılından sonra hız kazanmıştır. Araştırma sahası, Antakya şehrinin kurulduğu, Asi Nehri ile Habib-i Neccar dağı arasında yer alan ve Eski Antakya olarak isimlendirilen mevkidedir. Bu sahada koruma altına alınmış olan toplam 355 konuttan 63 tanesi işlevsel dönüşüme uğramıştır. Araştırma sahası içerisindeki mahallelerden Ulucami, Zenginler ve Güllübahçe mahalleleri, konutların işlevsel dönüşümlerinin en yoğun olduğu alanlardır. Bu üç mahallede toplam 38 geleneksel konut işlevsel dönüşüme uğramıştır. Günümüzde, koruma altına alınmış olan geleneksel Antakya evlerinin çoğunda, satılık veya kiralık ilanlarına sıkça rastlanılması, fonksiyonel dönüşümün daha da artabileceğini göstermektedir. Bu dönüşümün sağlıklı bir şekilde sürmesi, tarihi evlerin korunabilmesi, gelecek nesillere aktarılması ve tanıtımı açısından oldukça önemlidir.

Cultural heritage is the whole of the values that convey the traces of material and unmaterial riches of the past to today. Traditional houses having historical and cultural importance are at the leading of these values. One of the ways adopted in our country for the protection of traditional houses is to protect and reuse these houses by providing functions such as cafes, restaurants, associations, hotels, museums and so on. This practice which is seen in many cities of Turkey such as Kütahya, Safranbolu, Beypazarı, İbradı, Taraklı is also seen in Antakya. Antakya city has hosted to many civilizations from antiquity to today. The city, which has deep traces of different cultures, has historical and cultural values. One of these values is the Antakya houses, which have a history of nearly 200 years. In recent years, traditional Antakya houses have been bought by both official and semi-official institutions and by civilian people and have been used for purposes such as cafes, restaurants and hotels outside the housing function. This process has begun in the 2000s and accelerated after 2010. The research area is located between the Asi River and the Habib-i Neccar Mountain. Antakya city was built in this area that is called Old Antakya. Of the total 355 houses protected in this area, 63 have undergone functional transformation. Ulucami, Zenginler and Güllübahçe neighborhoods are the areas where the functional transformations of houses are most concentrated. In these three neighborhoods 38 traditional houses have undergone functional transformation. Today, advertisements for sale/rent in the majority of these protected houses indicate that the functional transformation may further increase. It is very important for this transformation to continue in a healthy way, to protect historical houses, to transfer them to future generations and to introduce them.