Bu çalışmada, ilkokul dışında farklı öğretim kademelerindeki öğrenci gruplarının ve meslek gruplarının okuma kültürlerinin belirlenmesinde kullanılabilecek bir ölçek geliştirilmiştir. Alanyazına bakıldığında okuma ile ilgili tutum, alışkanlık, algı, özyeterlik vb. kavramları ölçen ölçeklerin olduğu ancak okuma kültürünü ölçebilecek bir ölçek olmadığı görülmüştür. Bu nedenle okuma kültürünü betimlemeye ve ölçmeye yönelik 5’li likert tipi bir ölçme aracı geliştirmek ve bu aracın geçerlilik ve güvenirlik çalışmalarını ortaya koymak bu çalışmanın amacı olmuştur. Öncelikle araştırmacılar tarafından hazırlanan 49 madde uzman görüşüne sunulmuştur. Uzman görüşleri ve ön denemeden sonra belirlenen 51 maddelik ölçek taslağı bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde farklı bölümlerde öğrenim görmekte olan 379 öğretmen adayına uygulanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Araştırmada verilerin analizi için istatistik paket programı kullanılmıştır. Ölçeğin Kaiser-Meyer- Olkin değeri ,89 ve Bartlett’s Küresellik Testi değeri [χ2=4221,390; df=435, p<.000] bulunmuştur. Bu değerlerle ölçeğin faktör analizine uygunluğu tespit edildikten sonra faktör analizi yapılmıştır. Faktör analizi sonucunda faktör değeri düşük olan maddeler elenerek 30 maddelik 5’li likert tipi bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçeğin kapsam geçerliliği, 13 akademisyen ve 5 Türkçe öğretmeninin uzman görüşleri alınarak ortaya konulmuştur. Ölçekte yer alan maddelerin toplamı ile faktörler arası ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Ölçeğin Cronbach’s Alpha güvenirlik katsayısı ,90 olarak bulunmuştur. Bu bulgular doğrultusunda çalışma sonucunda geçerli ve güvenilir bir ölçek elde edildiği söylenebilir. Okuma Kültürü Ölçeği (OKÖ) olarak adlandırılan ölçeğin, ilkokul dışında farklı öğretim kademelerindeki öğrenci gruplarının ve meslek gruplarının okuma kültürlerinin ölçmede kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir araç olduğu belirlenmiştir.

In this study, a scale was developed that could be used to determine the reading cultures of student groups and profession groups at different levels of education other than primary school. When looking at the literature, the attitudes about reading, habit, perception, self-efficacy and so on. It was seen that there were scales measuring the concepts but not a scale that could measure reading culture. For this reason, it was the aim of this study to develop a 5-point likert type measurement instrument for describing and measuring reading cultures and to demonstrate the validity and reliability studies of this tool. Firstly, 49 items prepared by researchers were presented to expert opinion. Expert opinions and a preliminary 51-item scale draft were applied to 379 teacher canditates in different departments of a faculty of a state university and validity and reliability studies were carried out. Statistical package program was used for analysis of data in the study. The Kaiser-Meyer-Olkin value of your scale is ,89 and Bartlett's Sphericity Test value [χ2 = 4221,390; Df = 435, p <.000]. Factor analysis was performed after the appropriateness of these measures to the factor analysis was determined. As a result of the factor analysis, a 5-point likert type scale of 30 items was developed by eliminating the items with low factor values. Scope validity of the scale was determined by taking the expert opinions of 13 academicians and 5 Turkish teachers. Pearson correlation coefficients were calculated to determine the relationship between the sum of the items in the scale and the factors. The Cronbach's Alpha reliability coefficient of the scale was found to be ,90. It can be said that a valid and reliable scale is obtained as the result of the study in the direction of these findings. The scale called the Reading Culture Scale (RCS) was determined to be a valid and reliable instrument that could be used to measure reading cultures of groups of students and professions at different levels of instruction other than primary school.