Bu çalışmada, CIA Günlük Raporlarında yer alan bilgiler doğrultusunda, İran’da 1978 yılı sonları ile 1979 yılı başlarında Şah Muhammet Rıza Pehlevi Yönetiminin muhalefet tarafından devrilme sürecindeki olaylara yer verilmektedir. 1978 Ağustosunda, Rejim güçleri ile muhalefet arasındaki gerginliklerin çatışmaya dönüşmesi üzerine genişlemeye başlayan olaylar, büyük bir siyasi bunalıma dönüşmüş ve İran Siyasi Tarihinde bir dönem kapanırken günümüze kadar sürecek yeni bir dönem başlamıştır. Şah’a bağlı güçlerin başlangıçta muhalefet gruplarına karşı acımasız yaklaşımı zamanla yumuşama gösterse de verilen ödünler muhalefeti yatıştıracak yerde rejimi devirme yönünde daha da kararlılığa sürüklemiş ve Şah’ın ülkeyi terk etmesiyle sonuçlanmıştır. Siyasi kargaşa aynı zamanda ekonomiyi de durma noktasına getirdiğinden Şah mücadele gücünü tamamen kaybetmiştir. Şah’ın ülkeden ayrılmasından sonra, ordunun yönetime müdahale edeceği yönünde bir takım söylentiler olsa da bu gerçekleşmemiş ve ordu tarafsızlığını korumuştur. Süreci Paris’ten yöneten Humeyni uzun bir aradan sonra İran’a dönerek kontrolü ele almıştır. Her nekadar Şah’ın son başbakanı Şahbur Bahtiyar, iktidarı Humeyni’nin atadığı geçici hükümetin başbakanı Mehdi Bazargân’a devretmeye yanaşmamışsa da, arkasında herhangi bir halk desteği kalmadığıı için, istifa etmekten başka bir çaresi kalmamıştır. İran’da yaşanan siyasi gelişmeler bütün dünyanın dikkatlerini bu ülkeye yöneltmesine neden olmuş ve özellikle ABD, SSCB, İsrail, Suudi Arabistan ve Mısır gibi ülkeler süreçle ilgili tepkilerini açıkça ortaya koymuşlardır.

This article focuses on the events that led to the toppling of Shah Reza Pahlavi during late 1978 and early 1979, by utilizing CIA Daily reports. The events, which started as the tensions between regime forces and opposition turned into violent conflict, led to a big political turmoil and started a new era in Iran’s political history. Regime forces had softened their initial tough stance against the opposition. However, instead of escalating tensions, this move emboldened the opposition and led to more determination in terms of bringing down the regime. As a result Shah had to leave the country. As political conflicts led to an economic stalemate, Shah lost its power to fight. After Shah left the country, there were speculations that the army would assume power, however, the army remained impartial. Khomeini, who was overseeing the process from Paris, returned to the country and assumed the control of the government. İnitially, Shah’s Prime Minister Sahbur Baytiyar refused to turn over the office to the Prime Minister of the interim administration appointed by Khomeini. Howeover, later he had to resign due to lack of public support.The developments in Iran draw the world’s attention and countries such as USA, USSR, Israel, Saudi Arabia and Egypt expressed their opinions.