Bu makale Harput İç Kalesi’nde 2014 yılında gerçekleştirdiğimiz arkeolojik kazılarda elde edilen mimari ve taşınabilir kültür varlıklarının bir bölümünün bilim dünyasına tanıtılmasını amaçlamaktadır. Harput İç Kalesinin ortasında Prof. Dr. Veli SEVİN' in bilimsel danışmanlığında, 2005- 2009 yılları arasında kazılar yapılmıştır. 2014 yılında yeniden başlatılan kazılar, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izni ile Elazığ Müze Müdürlüğü’nün başkanlığında Doç. Dr. İsmail AYTAÇ’ın bilimsel danışmanlığında 22 Ağustos- 30 Aralık tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. 2014 yılında arkeolojik kazı çalışmaları üç farklı bölgede yapılmıştır. Bunlar 1. Bölge Artuklu Sarayı’nın önü, 3. Bölge Belek Burcu ve çevresi, ayrıca Belek Burcu’nun doğusundaki tonozlu mekândır. 1. Bölgede 300 ve 3. Bölgede 300 m2 olmak üzere 600 m2 alanda kazı yapılmıştır. 3. Bölgede yaklaşık 2-4m arasındaki dolgu kaldırılarak 11 mekân tespit edilmiştir. Bazı mekânların maden işleme ve satış dükkânları oldukları, çıkarılan maden eritme potaları, ok uçları, kapı aksamlarından anlaşılmaktadır. 3 bölge A1 açmasında bir cam bilezik parçasına, bir kapı çengeline rastlanmıştır. Bu açmada -20 cm derinliğinde Artuklu sikkesi bulunmuştur. 3-A2 açmasında taş boncuk ve taş üzerine işlemeli mühürlü bir parça bulunmuştur. 3-A2 açmasında bir cam bilezik parçasına, bir yüzüğe, bir sikkeye, bir bileği taşına, ok ucuna ve bir süs aksamına rastlanmıştır. 3-A2 açmasında, burç ile kuzey ve doğu duvarları arasında iki metal yüzük bulunmuştur. Ayrıca duvarları isli bir ocağa ulaşılmıştır. 3-A2 açmasında toplu metal süs aksamları ve bir ocak ortaya çıkarılmıştır. Açmanın kuzeydoğu köşesinde üç adet farklı ebatta eritme potasına ve üzerinde mavi işlemelerin bulunduğu bir seramik parçasına rastlanmıştır. Belek Burcu'nun içinde kubbeli mekânın zemini kazılarak dört ayrı dönem tespit edilmiştir. Mekânın kuzeydoğu köşesinde 75 cm. genişliğinde giriş tespit edilmiştir. Bu mekânda mancınık güllesi (taşı) ile duvar süslemesinde kullanıldığı düşünülen, boyalı ve kabartmalı sekiz adet alçı pano bulunmuştur. 3-A2 açmasında bir cam bilezik ve silindir kesme mavi bir boncuğa rastlanmıştır. Kazı sezonu sonunda 19.12.2014/2859 karar tarihi ve sayılı yazısıyla Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Kararı ile 1. Bölge Sarayönü açmaları (B1-B2-B3) ve 3. Bölge Belek Burcu Önü açmalarının (A1-A2-B1) üstleri koruma amaçlı geçici olarak ahşap direkli sac çatı ile kapatılmıştır. Daha önce izni alınıp konservasyonu yapılan duvarların yıpranan bölümleri düzeltilmiştir. Harput İç Kalesinin şimdiye kadar bilinen Urartu Döneminden önceye gittiğinin belirlenmesi önemlidir. Buluntular Geç Demir Çağı, sırasıyla Urartu, Roma, Bizans, Anadolu Selçuklu, Artuklu, Akkoyunlu ve Osmanlı Dönemlerine aittir.

The purpose of this article is presenting the part of architetural and portable cultural presences that obtained from archeological excavations in Harput Inner Castle at 2014 to the science world. Under the Elazığ Museum Department's chairmansip and Prof. Dr. Veli Sevin's scientific consultancy, excavations are made in Harput Castle's inner section between the years of 2005 and 2009. The excavation restarted between the 22 August 2014 - 30 December 2014, permission of the Ministy of Culture and Tourism's General Directorate of Cultural Heritage and Museum, under the Elazığ Museum Department's chairmanship and Assoc. Dr. Ismail Aytaç's scientific consultancy. The archeological excavations were made in three different area in Harput Castle's inner section in 2014: front of the Artuklu Castle, Belek Tower and its around, and vaulty places of Belek Tower's east. Excavations were made in the third district (vaulty places of Belek Tower's east), nearly 300 m2 area. 11 different-size places were detected after the removal of 2-4m filling. According to the findings like mine melting pots, arrow cusps and door parts, it was understood that some places used to be a sell shops and mine works. Piece of glassy bracelet, door hook and Artuqid coins have been found in 20 cm depth at 3-A1 section. A glassy bracelet piece, ring, coin, grind stone, arrow cusp, stove and ornaments have been found in 3-A2 section. In 3-A2 section, between the Tower and north-east walls, 2 metal rings have been found. And also a blacky-wall stove have been found. Ornamental metal pieces and a stove have been found in the 3-A2 section. Metal melting pots in three different sizes,in the section's northeast side. After the digging the ground of domed place in Belek Tower, four different historical periods have been detected. In the northwest side of place; 75 cm width enterance, catapultball and 8 painted and embossed plaster board that thought to have been used for wall ornament have been found. In 3-A2 section, glassy bracelet and blue cylinder glass-bead have been found. Four different periods were detected after the excavations of site floor with dome in Belek Tower. 75 cm-width enterance have been found at site's north-east corner. A catapult stone and eight painted and embossed plaster panel that supposed to used for wall decoration have been found. A glass bracelet and rolled blue bead have been found in the 3-A2 section. After the final of excavation season, top of the 1. Zone of Sarayönü Excavation Site (B1-B2-B3) and 3. Zone of Belek Tower Excavation Site (A1-A2-B1) were closed by metal sheet with wooden stake just for protection, in the decision of Diyarbakır Region Assembly of Protection of Culture Properties, article 19.12.2014/2859. The worned out parts of the walls were fixed after the necessary permissions granted and conservations done. It is important to determine that Harput Inner Castle's historical period is older than Urartu Period. Artifacts belong to Late Iron Period, Urartu, Roma, Byzantine, Artuqid, Ag Qoyunlu and Ottoman Periods, in return.