Türkçede Vücut Organ Adı Olarak "Kulak" Sözcüğünün Kavramsal İçeriğine Bilişsel Yaklaşım

Author:

Number of pages:
291-310
Language:
Year-Number:
2017-Volume 12 Issue 7

Bu çalışmada, Türkçede ‘kulak’ ile ilgili sözvarlığında biriken kavramsal içeriği bilişsel yaklaşım çerçevesinde ele alacağız. Bu yüzden bilişsel anlambilim açısından önemli olan metafor ve metonimi kavramlarının altını çizmemiz gerekmektedir. Metonimi 'X, Y’yi temsil eder' kavramsal ilişkisi iken metafor 'Y açısından anlaşılabilir X', kavramsal ilişkini gösterir. Metonimi ve metafor arasındaki bir diğer önemli fark şöyledir: Metafor alanlar arası eşlemeler içerirken metonimi, tek bir alan veya alan matrisi içindeki eşlemeleri içerir. Bu olguları ayrı ayrı ele alan yaklaşımlara karşın metafor ve metonimik alanlar arasında etkileşimi söz konusu eden çalışmalar da bulunmaktadır. Bilişsel anlambilim alanındaki son çalışmalarda ise, özellikle Antonio Barselona ile ilişkili olanlar, metoniminin metafordan daha temel olduğu ve metaforu motive edebileceği ileri sürülmektedir. Vücut sözcükleri kaynak alanlardır ve hedef alanlar onların soyut varlıklarıdır. Kulak vücut parçası olarak işitmenin gerçekleşmesinde önemli bir rol oynar. İşitmede kulak anatomisine bağlı olan iç organ parçaları da vardır; örs, çekiç, üzengi gibi. Ayrıca kulağın dış unsurları; kepçe, zar, meme gibi. Metaforik ifadelerin yansımaları bu dış unsurlarda yoğunlaşmıştır. Vurgunun kulağın dış unsurları yahut organın bütününe doğru olduğu ilgili sözvarlığında görülmektedir. Örneğin, kulak memesi kıvamında (parçaya vurgu); kepçe kulaklı çocuk (bütüne vurgu). Çalışmamız kulak sözcüğünün metonimik olarak kurduğu ilişkilerin metaforik bağlam açısından motive edici olup olmadığını Türkçe açısından tartışmaktadır.

Keywords


In this study, we will consider the conceptual content that accumulates in the word 'ear' in the Turkish context within the framework of cognitive approach. Therefore, we should underestimate the concepts of metaphors and metonym that are important in terms of cognitive semantics. The metonym 'X represents Y' is the conceptual relation, whereas the metaphor 'Understandable X in terms of Y', indicating the conceptual relationship. Another important distinction between metaphor and metonym is: When metaphors contain inter-field matches, the metonymy includes mappings within a single domain or domain matrix. Despite the approaches that deal with these phenomena separately, there are also studies about the interaction between metaphor and metonymic domains. In recent studies in the field of cognitive semantics, especially those associated with Antonio Barcelona, it is suggested that the metonym is more basic than metaphor and that it can motivate the metaphor. Body words are source domain and target domains are their abstract beings. The ear plays an important role in the realization of hearing as a body part. There are also internal organ parts attached to the ear anatomy in hearing; Anvil, hammer, stirrup. In addition, the external elements of the ear; Bucket, dice, breast. The reflections of metaphoric expressions are concentrated in these external elements. It is seen in the vocabulary that emphasis is on the external elements of the ear or on the whole of the organ. For example, of the consistency of an earlobe (emphasis on the part); child with scoop ear (emphasis on the whole). Our study discusses whether the metonymic relations of the word ear in the context of Turkish are motivational in terms of metaphorical context.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 922
Number of downloads 361

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.