Türk basın tarihi, ilk gazetenin yayımlandığı 1831’den günümüze çeşitli evrelerden geçmiştir. 1923’te Cumhuriyet’in ilanından sonraki dönem de bu evrelerden biridir. Cumhuriyet’in ilanı, yani yeni bir devletin kuruluş sürecinde basın hayatında da hareketlilik ve değişiklikler yaşanmıştır. Bu süreçte basın-yayın dünyasını doğrudan ve derinden etkileyen dönüm noktalarından biri, hiç şüphesiz ki 1 Kasım 1928 Harf İnkılâbı olmuştur. Bu nedenle Türk basın tarihi açısından bir milat sayılması lazım gelen yeni harflere geçişten hemen önce ülkede mevcut olan eski harfli gazete ve dergilerin dökümü, bunlar hakkında her tür veri, Türk basın tarihi yazımı açısından oldukça önemli bir bilgi demeti oluşturmaktadır. Bu dönüm noktasının önemine binaen bu çalışmada, Cumhuriyet’in ilk evresinde, illere göre yayın hayatında bulunan gazete ve dergiler, bunların sahipleri ve dolayısıyla mülkiyet ilişkileri, yazı kadroları, ortalama tirajlar, gazete ve dergi türleri, matbaalar, 1927 yılına gelindiğinde süreli yayın bulunmayan iller vb. bilgilere devlet salnâmesi gibi birincil bir kaynak vasıtasıyla ulaşılması amaçlanmıştır. Böylece yeni harflere geçişin arifesinde Türkiye’de basın hayatının nasıl bir manzara arz ettiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın sonucunda ulaşılan başlıca veriler şunlardır: Gazete-dergi ve matbaa sayısı azdır. Basının merkezi İstanbul’dur ve ülke düzleminde dağılımı fazlasıyla eşitsizdir. Tirajlar düşüktür. Basın siyasi iktidara çeşitli kanallar vasıtasıyla büyük oranda tabidir. Erkek egemenliği belirgindir. Yayınların büyük bölümü Cumhuriyet öncesinden kalmadır, yani Osmanlı mirası önemli ölçüde sürmektedir.

History of Turkish press has been through several phases since the publishing of the first newspaper in 1831 to this day. The period after the proclamation of the Republic in 1923 is one of these phases. In the foundation phase of a new state, there were also actions and changes in the press. In this phase, one of the milestones directly and deeply affecting the world of press, without doubt, is the Alphabet Reform on November 1, 1928. For this reason, the documentation of newspapers and magazines which were published in the former alphabet right before the transformation to new letters and any kind of data related to these form a significant information cycle in terms of historiography of the Turkish press. In this study, in the first phase of the Republic (Turkey), information such as local newspapers and magazines, their owners and therefore property relations, editorial staff, average editions, types of newspapers and magazines, printing houses, and cities where there were no periodicals in 1927, was accessed via a primary source like governmental yearbook. By this way, the atmosphere of the media sector in Turkey in the eve of transformation to the new alphabet has been presented. The main data obtained as a result of the research are; the number of newspaper-magazines and printing houses is low. The center of the press is İstanbul with an unequal distribution throughout the country. Circulation is low. The media usually obeys the political power by means of several channels. Male dominance is obvious. Most of the publications come from pre-republican era, which means the Ottoman heritage largely remains.