Kente ait her imge kentin kendisini ve belleğini içinde barındırmasının yanında insanlar arasındaki sosyal ilişkiyi de mekânsal olarak görünür kılar. Bu anlamda Eski Roma dininde mekânın koruyucu ruhu olarak nitelendirilen “genius loci”, edebi metinlerdeki topografik özelliklerin etkinliğini kahramanlar ve olay örgüsü bağlamında ortaya koyan önemli bir kavramdır. “Mekânın ruhu” olarak Türkçeleştirilen latince kökekenli bu kavrama göre kültürel geçmişiyle ilişkilendirilebilecek bir ruhu olduğu düşünülen kent, canlı bir öze sahiptir. Genius loci mimari, sosyoloji, felsefe, tarih alanlarındaki varlığını kaçınılmaz bir biçimde edebiyatta da duyumsatarak öznel, nesnel ve zamansal öğelerle sarılı modern yaşamın beraberinde getirdiği değişimi hissettirir. Bu anlamda kenti sanatsal bir araştırma objesi olarak ele alan, gündelik yaşamı gözler önüne serme ve gündelik yaşam üzerine düşünme gerekliliği arasında bir uzlaşma yakalamaya çalışan Yuri Valentinoviç Trifonov, sanatıyla XX. yüzyıl Rus edebiyatının ikinci yarısındaki Moskova metinlerinin öncü yazarlarından biri olarak kabul edilir. Yazar, kaleme aldığı Moskova metinlerinde kendi geçmişi ve yarattığı kahramanların geçmişiyle Moskova’yı bütünleştirir. Moskova, Trifonov’un tüm çalışmalarında yalnızca olayların gerçekleştiği bir mekân değil, kahramanların karşılıklı çekim içinde karmaşık ilişkilerde bulunduğu (sanatsal) bir evren modeli oluşturur. Bu çalışmada kenti yalnızca bir sahne, bir imge olarak değil aynı zamanda canlı bir organizma olarak ele alan yazarın kentin ruhunu hissettiren, geçmiş-şimdi eksenli anlatımı “Değişim” (Obmen) adlı eseri örneğinde disiplinlerarası bir yöntemle irdelenecektir.
Each image that belongs to the city both hold the city itself together with its memory and makes the social relationship between people visible as part of space. In this sence, the “genius loci” described as the protective spirirt of the space according to the religion of the ancient Rome, is an important notion which reveals the efficiency of topographic characteristics in literary texts as part of heros and plot. According to this notion translated into turkish as “The Spirit of Space”; the city, which is thought to have a spirit that can be associated with its cultural past, has a living entity. With making sense of its presence in architecture, sociology, philosophy, history and also inevitably in literature, genius loci makes understand the change that is accompanied by modern life surrounded with subjective, objective, and temporal elements. In this sence, on account of his artistic talent, Yury Valantinovich Trifonov, who tries to get a concordance between displaying the daily life and the necessity of thinking about it and handle the city as an artistic object of research, is accepted as one of the leading authors of the literary texts of Moscow belonging to the second half of the 20th century Russian literature. The author combines the city Moscow with both his past and the past of his heros whom he has created in his literary works which he has written about Moscow. In all works of Trifonov, Moscow is not only a place where some events have taken place but also an artistic model of space in which the heros have complicated relationships intracting with one another. The expression of author in this work, he not only handles the city as a place or an image but also as a living organism, making the readers feel the spirit of the city and consisting of both the past and the present, will be scrutinized in his work called “The Exchange” benefiting from an interdisciplinary method.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.