1980 Askeri Darbesi Öncesi İngiliz Dışişleri Bakanlığı Perspektifi'nden Milliyetçi Hareket Partisi

Author:

Number of pages:
29-52
Language:
Year-Number:
2016-Volume 11 Issue 21

Soğuk Savaş Dönemi konjonktüründe dünyadaki gelişmelere paralel olarak Türkiye’deki ideolojik kutuplaşma, diyalog kapılarının kapanmasına ve silahlı çatışmaların sokaklarda kendini göstermesine sebep olmuştur. Sol ideolojinin evrensel komünizmi Türkiye’ye taşıma amacı karşısında devletin yetersiz kalması üzerine en ciddi direnci gösteren fikir akımı Türk milliyetçiliği olmuştur. Türk milliyetçiliğinin bu süreçte sosyal ve siyasi kurumları olarak ortaya çıkan ‘’Ülkücü Hareket’’ ve ‘’MHP’’, Türkiye’deki tüm sol akım ve fraksiyonların içtimai, siyasi, iktisadi ve kültürel propagandalarıyla mücadele etmekle kalmamış, militer bir direnç de göstermiştir. Türkiye’nin 1980 öncesi kriz döneminin önemli unsurlarından olan MHP ve milliyetçi kuruluşlar Batılı büyük devletlerin merceği altına alınmış ve kendi politikaları çerçevesinde kanaat ve değerlendirmeler yapmışlardır. Bu çalışmada da 2 Eylül 1980 tarihli, Birleşik Krallık’ın Ankara Büyükelçiliği tarafından hazırlanmış‘’The Nationalist Action Party’’ (Milliyetçi Hareket Partisi) başlıklı uzunca bir raporun değerlendirilmesi yapılacaktır. İngiliz Dışişleri Bakanlığı 1980 Askeri Darbesi öncesi, MHP’nin kökeni, amaçları ve sağ politik şiddetteki sorumluluğuyla alakalı Ankara Büyükelçiliği’nden kapsamlı bir rapor talep etmiştir. Büyükelçiliğin Londra’ya gönderdiği bu rapor, Türkiye’nin darbe öncesi siyasi ikliminde ve şiddet olaylarında MHP ve lideri Alparslan Türkeş’in konumunu dış perspektiften yansıtması açısından değerlidir.

Keywords


Ideological polorization in Turkey in parallel with the developments in the world on the basis of the conjuncture of the Cold War period resulted in closure of the the doors for the dialogues and the appearence of the armed conflicts on streets. Turkish nationalism has been the ideology which showed the most serious resistance against the left ideology which aims to bring the universal communism to Turkey upon the satate’s failure to struggle. ‘’Idealist Movement’’ and ‘’The NAP’’ emerged as social and political institutions of Turkish nationalism during this period not only struggled with social, political, economical and cultural propagandas of all left movements and fractions but displayed a military resistance. The NAP and nationalist institutions which were the major elements of Turkey’s pre 1980 crisis period were investigated by the Western Powers and they made some evaluations within the frameworks of their politics. In this study, an extensive report which was prepared by Ankara Embassy of the United Kingdom, titled ‘’The Nationalist Action Party’’ and dated 2nd of September 1980 will be evaluated. The British Secratary of State for Foreign Affairs demanded a comprehensive memorandum from the British Embassy of Ankara regarding the nature, objectives and the responsibility of the NAP on the right wing political violence before 1980 Military Coup D’etat. The memorandum despatched to London by Embassy, is quite crucial because it reflects a foreign perspective of The NAP and his leader Alparslan Türkeş on the climate of the pre-coupe political and the violence in Turkey.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 661
Number of downloads 369

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.