Çalışmada klâsik Türk edebiyatı nesrinde manayı lafızda resmetme olarak da tanımlayabileceğimiz taklidî âhenk meselesi, Kur’ân-ı Kerim ve 18. yüzyıl müellif ve mütercimlerinden Nüzhet Efendi’nin Cevâhirü’l-hikem fî-tehzîbi ahlâkı’l-ümem isimli Marzubân-nâme tercümesi özelinde ele alınmıştır. Taklidî âhenk terimi günümüze kadar yapılmış çalışmalarda daha çok manzum eserlere has bir terim olarak kullanılmıştır. Âhengin zor bir türü olan taklidî âhengi sadece şiirde değil mensur eserlerde de görmek mümkündür. Taklidî âhengin ilk ve en güzel örneklerini şiirin ve nesrin bütün meziyetlerini bünyesinde barındıran Kur’ân-ı Kerim’de görmekteyiz. Makalenin giriş bölümünde üslûbun tanımıyla beraber üslûba etki eden faktörler belirtilmiş ve münşeât üslûbu üzerinde durulmuştur. Birinci bölümde âhenk ve mensur eserlerde temel âhenk unsurları; seci’, aliterasyon ve ritim hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde âyet ve sûrelerden örneklerle Kur’ân-ı Kerim’de taklidî âhenk konusu ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise 18. yüzyıl sanatçılarından Nüzhet Efendi’ye ait Cevâhirü’l-hikem fî-tehzîbi ahlâkı’l-ümem isimli Marzubân-nâme tercümesindeki taklidî âhenge dair bazı bölümler izah edilmeye çalışılmıştır.
In our study, the matter of imitative harmony which we can define also as portrayal of meaning in a statement in classical Turkish literature prose is dealt with peculiar to Quran and Marzubân-nâme named Cevâhirü’l-hikem fî-tehzîbi ahlâkı’l-ümem of Nüzhet Efendi who was one of the 18th century author translators. The term of imitative harmony has been used as a term peculiar to mostly poetic works in studies have been done until today. It is possible to see imitative harmony which is the difficult type of harmony not only in poetic works but also in prose. We see the first and the finest examples of imitative harmony in Quran that incorporates all qualities of poetry and prose. Introduction of this article includes the definition of style and elements that affect style and also lays emphasis on the style of prose works. The first part of the study involves information about harmony, essential harmony aspects in prose works, rhyme, alliteration and rhythm. The topic of imitative harmony in Quran has been dealt with examples of verses and surah in second part. In third part of the study we have tried to examine some chapters about imitative harmony in translation of Marzubân-nâme named Cevâhirü’l-hikem fî-tehzîbi ahlâkı’l-ümem of Nüzhet Efendi who was one of the 18th century artists.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.
