İslam Hukuku Açısından Tedarik Sözleşmesinin Meşrûiyeti (Türk Borçlar Hukuku’ndaki Mahiyeti Bağlamında)

Author:

Number of pages:
39-66
Language:
Year-Number:
2016-Volume 11 Issue 12

Çağımızda sanayinin süratle gelişmesi sonucu pekçok ürünün hızla artması ve uluslararası ticaretin yaygınlaşmasından sonra çeşitli akitler ortaya çıkmıştır. Bu akitlerden biri de tedarik sözleşmesidir. Tedarik sözleşmesi “Satıcı ile alıcı arasında, ileride ödenecek malum bir ücret karşılğında, belirli tarihlerde, vasıfları belli bir takım malları yahut muayyen hizmetleri temin etmek üzere yapılan bir akittir. Bu özellikleriyle tedarik sözleşmesi Türk Borçlar hukukundaki “satım sözleşmesi” ve “eser/istisnâ’ sözleşmesi”ni içine alan geniş bir kapsama sahiptir. Gerek tedarik sözleşmelerinde gerekse satım sözleşmesinde mal akit sırasında tedarikçinin elinde bulunabileceği gibi henüz mevcut olmayıp sonradan üreterek veya temin ederek teslim edeceği bir şey olabilir. Burada önemli olan satıcının malı teslime muktedir olmasıdır. Müşteri de ücreti, malı teslim aldıktan sonra bir defada toptan veya taksit taksit ödeyebilir. Bu sözleşmelerde akdin konusu olan eşya, bir fabrikanın ürettiği sınaî bir ürün olabileceği gibi bir üreticinin ürettiği tarımsal veya hayvansal ürün yahut elektrik, su ve doğalgaz gibi doğal güçler de olabilir. Bu sözleşmelerde satıcının malı ileriki tarihlerde teslim etmeyi, müşterinin de ücreti malı teslim aldıktan sonra ödemeyi taahhüt etmesinden dolayı bedeller veresiyedir. Bu açıdan tedarik sözleşmelerinin caiz olup olmadığı çağdaş âlimler arasında tartışma konusu olmuştur. Bir kısım âlimler bazı gerekçelerle bunun caiz olmadığı görüşünü benimsemişlerdir. Buna karşılık çağdaş âlimlerin çoğunluğu İslam fıkhındaki benzer akitlerden hareketle bunun caiz olduğu kanaatine sahip olmuşlardır. Biz bu makalede, lehte ve aleyhte ileri sürülen gerekçeleri dikkate alarak İslam fıkhındaki benzer akitlerden hareketle tedarik sözleşmesinin caiz olup olmadığını çözümlemeye çalışacağız.

Keywords


In our age, the result of the rapid development of the industry, after the rapid expansion of many products and the increase of international trade, has emerged a variety of contracts. One of these contracts is the supply contract. Supply contract is a contract between the supplier and the purchaser, in return for a certain price will be paid in the future, on certain dates, about to provide the certain characteristics of the goods and certain services. Supply contract, with these characteristics, has a wide coverage comprising "sale contract" and "work/order contract” in the Turkish Obligations Law. In both supply contracts and sale contracts, as well as the goods can be found in the hand of the supplier during the contract, may be something which not yet available but he will deliver it to, by providing or producing later. What is important here, is that the supplier is able to deliver the goods. The purchaser, too, can pay the price wholesale at once after taking delivery of the goods or pay in installments. İn these contracts, the goods which is the subject of the contract can be things such as industrial product to be produced by a factory or agricultural and animal products to be produced by a manufacturer or naturel forces like electric, gas and water too. In these contracts, due to the commitment of the supplier to deliver the goods at a later date, the customer also to pay the price after receiving the goods, the costs are on credit. In this respect, it has been the subject of debate among contemporary scholars whether it is permissible to supply contracts. Some scholars have adopted the view that it is impermissible for some reasons. In contrast, the majority of contemporary scholars have had the the conviction that it is permissible, moving from similar contracts in Islamic Jurisprudence. İn this article, taking into account the pros and cons of reasons put forward, we will try to analyze whether the permissible to supply contracts with moving from similar contracts in Islamic Fiqh.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 938
Number of downloads 521

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.