Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de siyasi iktidar değişiklikleri sonucunda, ortaöğretim tarih ders kitaplarında Osmanlı padişahlarına yönelik anlatıda yaşanan değişiklikleri analiz etmektir. Bu kapsamda Türkiye’de siyasi iktidar değişikliklerinin etkisini en açık şekilde görebilmek için Türk siyasi hayatında istikrarsızlıkların yaşandığı, kısa süreli tek partili veya koalisyon hükümetlerinin görüldüğü yoğun iktidar değişikliklerinin yaşandığı 1970-1980 arası dönemde öğrenimde olan ortaöğretim tarih ders kitaplarındaki Osmanlı padişah anlatısı esas alınmıştır. Araştırmada Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kabul edilen ve Tebliğler Dergisi ile duyurulan 1970-1980 arası dönemde kesintisiz olarak en uzun süre öğrenimde olan ortaöğretim tarih ders kitaplarında yer alan metinler, doküman incelemesine ve betimsel analize tabi tutulmuştur. Elde edilen verilerden hareketle, ortaöğretim tarih ders kitaplarında yer alan padişah sunumu değerlendirilmiştir. 1975 yılında iktidara gelen Milliyetçi Cephe(MC) Hükümeti döneminde genelde ders kitaplarının özelde ise tarih ders kitaplarının yeniden yazdırılması sonucunda bazı ünite ve konuların programdan çıkarıldığı veya daha az yer verildiği, aynı şekilde bazı ünite ve konuların eklendiği veya daha fazla yer verildiği görülmektedir. Bu çerçevede MC Hükümeti döneminde yeniden yazdırılarak, 1976-1977 eğitim ve öğretim yılından itibaren öğrenime alınan tarih ders kitapları MC Hükümeti’nin 1978’de sona ermesi ile öğrenimden kaldırılmıştır. Araştırma sonucunda tarih ders kitabı yazarlarının Osmanlı padişahlarına yönelik anlatı da genel çerçevede aynı yaklaşımı sergilemekle beraber yazarlar arasındaki görüş ayrılığının son dönem Osmanlı padişah anlatısına yönelik olduğu görülmektedir.
The purpose of this study is to analyze the changes in the narratives about the Ottoman padishahs in the secondary education textbooks as a result of the changes in the political power in Turkey. In this sense, the narratives about the Ottoman padishahs in the secondary education history textbooks in the period from 1970 to 1980, during which intense changes took place in the Turkish political life due to short-term single-party or coalition regimes, were taken as basis in the study. This period was selected to manifest the influence of political power in the clearest way possible as that period witnessed instabilities. Document analysis and descriptive analysis were administered to the texts from the secondary education history textbooks that were in continuous use from 1970 to 1980 for the longest period of time as approved by the Ministry of National Education and declared in the Journal of Communiques. Based on the data, the presentation of padishahs in the secondary education history textbooks was evaluated. After the Nationalist Front (NF) Government came into the power in 1975, textbooks in general and history textbooks in particular were re-written. As a result, some units and subjects were excluded or mentioned less whereas some units or subjects were added as new ones or mentioned more. The history textbooks re-written during the NF Government and put into use in the 1976-1977 academic year were removed when the power of the NF Government came to an end in 1978. The findings indicate that the textbook authors had a similar narrative stance towards the Ottoman padishahs in general, and the difference of opinions among the authors was about the late Ottoman padishahs.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.