Bu araştırmanın amacı, alternatif bir ölçme değerlendirme tekniği olan Kelime İlişkilendirme Testi (KİT) aracılığıyla ilköğretim 4. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi kapsamındaki Sağlık temasına ilişkin bilişsel yapılarını ve kavramsal değişimlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla veri toplama aracı olarak kullanılan KİT, öğretim sürecinin başında ve sonunda uygulanarak öğrencilerin bilişsel yapıları ve kavramsal değişimleri tespit edilmiştir. 28 ilkokul 4. sınıf öğrencisine Sağlık temasına ait yedi tane anahtar kavram (Sağlık, Vücut, Eczane, Mikrop, Doktor, Aşı, İlaç) sürecin başında ve sonunda sunulmuş ve belli bir süre içerisinde bu anahtar kavramların zihinlerinde çağrıştırdığı cevap kelimeleri yazmaları istenmiştir. Elde edilen veriler anahtar kavram ve cevap kelimelerden oluşan bir frekans tablosuna kaydedilmiş ve bu tabloya göre öğretmen adaylarının bilişsel yapısını ortaya koyan kavram ağları çizilmiştir. Bu kavram ağlarında anahtar kavramlar ve cevap kelimeler arasındaki bağlantılar ve ilişkiler ortaya konmuştur. Elde edilen bulgulara göre son testteki anahtar kavramlara karşılık verilen cevap kelimelerin sayısında ön teste göre önemli derecede artışlar olduğu tespit edilmiştir. Ön test sonucunda ortaya çıkan kavram ağında bazı anahtar kavram ve kelimelerin birbirinden kopuk olarak öğrencilerin bilişsel yapısında yer aldığı tespit edilmişken, son testte bu kavram ve kelimeler arasında daha bağlantılı, karmaşık ve ilişkili yapıda yer aldığı tespit edilmiştir. Buna göre öğrencilerin bilişsel yapılarında ve kavramsal değişimlerinde Sağlık temasının öğrenilmesi yönünde değişimin gözlendiği söylenebilir. Elde edilen bulgular ışığında, ilköğretim Türkçe Eğitimi kapsamında genelde alternatif ölçme değerlendirme tekniklerinin özelde ise KİT’in kullanılabilirliğine yönelik sonuç ve önerilere yer verilmiştir.

Purpose of thıs study, is to investigate cognitive structure of fourth grade, regarding the the Health theme as a part of Turkısh course through Word Association Test(WAT). To investigate that, WAT was used as a data collection tool for diagnose cognitve structure and conceptual change of pupıls, both before and after Health course. Seven keywords such as Health, Body, Pharmacy, Microbe, Doctor, Vaccine, Medicine were submitted to 28 pupıls fourth grade to generate a word for each keyword during in a certain period of time. Data was saved in a frequence table in light of each keywords and generated words. After that concept maps were drawn for revealing cognitive structure of pupıls. In thıs maps, reletions and connections of each keywords and generated words were revealed. Based on findings, the greater number of words were generated at end of the course(post-WAT) for each keywords when compared with beggining of the course(pre-WAT). In concept map which was drawn at te beggining of the course, some concepts and have words revealed as a unrelated and unconnected. In contrast with, concept maps drawn at the end of the course, these concepts and generated words were revealed more related and complex than tje beggining. According to these findings, it can be said that cognitive structure of pupıls’ were more complex and developed after course. Consequently, some suggestions and results were presented usability of WAT in particular context of Turkısh Education and as general alternative meusurement and assesment tecniuqes.