Bu çalışmada Malazgirt İlçesi’nin nüfus ve gelişimi ve günümüzdeki nüfus özellikleri incelenmiştir. İlçenin nüfus özellikleri irdelenirken en yeni istatistikî bilgilere başvurulmuştur. 1927 ile 2014 yılları arasında Malazgirt İlçesi’nin nüfusu 6894 kişiden 55804 kişiye çıkmıştır. Yani ilçe nüfusu 88 yılda % 709 oranında (8,1 kat) artmıştır. Aynı dönemde ülke nüfusunun % 451 oranında arttığını göz önüne aldığımızda Malazgirt’te nüfus artışının ülke geneline göre daha hızlı olduğu görülmektedir. İlçede nüfus artışının ülke geneline göre daha yüksek olmasının başlıca nedeni doğum oranını yüksek olmasıdır. Aslında ilçe dışarıya yönelik göçlerden dolayı sürekli nüfus kaybetmektedir. Dolayısıyla Malazgirt’te gerçek nüfus artış hızı daha yüksekken göçlerden dolayı bu oran rakamlara tam anlamıyla yansımamıştır. İlçeden dışarıya yönelik göçler, Doğu Anadolu’nun genelinde olduğu gibi iş olanaklarının fazla olduğu batı illerine yönelmektedir. Çalışmada ilçeden dışarıya yönelik göçlerin seyri incelenirken Muş İli’ne ait verilerden yararlanılmıştır. Cinsiyet oranının bütün sayım dönemlerinde yüksek olduğu Malazgirt’te genç nüfus oranı yüksektir. Nitekim ilçede çocuk nüfus (0-14) toplam nüfusun yaklaşık % 40,6’sını oluşturmaktadır. Malazgirt’te çalışma çağındaki nüfusun oranı % 55 iken yaşlı nüfus oranı % 4,4’tür. Çocuk nüfus ve yaşlı nüfusun toplam nüfusun önemli bir kısmını oluşturduğu ilçede nüfusun bağımlılık oranı (%82) oldukça yüksektir. Bağımlı nüfus oranının fazla olması ilçede çalışan nüfusun üzerindeki yükün fazla olduğu anlamına gelmektedir. Günümüzde Malazgirt’te 6 yaş üstü nüfusun okuma-yazma oranı ülke ortalamasına göre daha düşüktür (2014 verilerine göre ülke ort: % 93,6 Malazgirt ort:% 88,7). Bu oranlar cinsiyetlere göre de önemli ölçüde değişmekte olup erkeklerde ülke ortalamasından % 1 düşükken kadınlarda bu fark oldukça fazla olup % 9,2’dir. 2014 yılı Türkiye’de nüfus yoğunluğu 95 iken bu değer Malazgirt’te oldukça düşük olup 36’dir. 2014 yılı itibariyle ilçedeki nüfusun % 36,5’i Malazgirt şehrinde yaşarken geri kalan nüfus kırsal yerleşmelerde yaşamaktadır. Kırsal yerleşmelerden Konakkuran, Adaksu, Beşçatak, Çayırdere, Gülkoru, Hasanpaşa, Hasretpınarı, İyikomşu ve Yaramış köyleri, nüfus miktarının fazla olmasıyla diğerlerinden ayrılmaktadır. Çalışan nüfusun tarım sektöründe yoğunlaştığı ( % 82) ilçede hizmetler ve sanayi sektörleri yeterince gelişmemiştir. Günümüzde oldukça genç bir nüfusa sahip olan Malazgirt İlçesi’nde yetersiz olan eğitim hizmetlerinin iyileştirilmesi ve istihdam olanaklarının arttırılması gerekmektedir. Genç nüfusun iyi eğitilmesi ve istihdam oranının arttırılması durumunda, insan kaynağı yöre ve ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır. Şüphesiz ilçede eğitim kurumlarının (mesleki eğitim kurumları başta olmak üzere) arttırılması, turizm ve imalat sektörleri için gerekli altyapı yatırımlarının yapılması durumunda istihdam artacaktır. Aksi halde mevcut genç insan kaynağının yöre ve ülke ekonomisine önemli bir katkı yapması beklenemez.

Change of population in Malazgirt district over the years is discussed. Also, the current situation of Malazgirt district’s population is studied. For conducting this study, the most recent statistics is used. Between 1927 and 2014 the population of Malazgirt district increased from 6894 to 55801. In other words, the population of Malazgirt district increased 709 % (8,1 times) in 88 years. Over the same peiod of time country, Turkey as a whole, population increased 451 %. This shows that Malazgirt districts population increased more than the whole country. The cause of the higher population increase rate in this district than whole country is higher birth rate. In fact, Malazgirt is losing population because people migrate to other places to find better paying jobs. Becasuse of migration from Malazgirt, real population icrease rate is much more higher. The migration from Malazgirt toward cities in the west of the country as it is true for all Eastern parts of the country. The trend of migration from the Malazgirt district is analyzed for using the data of Muş province. The rate of the younger population is high in Malazgirt district. The population of 0-14 age rate is 40,6 % in Malazgirt district. Employable population rate is 55,5 % in Malazgirt district. The population rate for elderly is around 4,4 %. Young and elderly population are high. Rates of younger and elderly population of the Malazgirt district is very high. This means that dependent population is very high in Malazgirt district(82 %). The higher dependent population means working population has much load on them, economically. Currently, literacy rate in Malazgirt district over the 6 years-of age is lower than country average (Malazgirt district lieracy rate is 88,7 %, country average literacy rate 93,6 %). However, literacy rate of male and female population are different. Male literacy rate in Malazgirt district is 1 % lower than country average rate. Female literacy rate is lower than 9 % country arerage rate. In 2014, the population density rate is 95 in Turkey. In Malazgirt district, density rate is 37. It is well below from country’s level. In 2014, 36,5 percent of the population in Malazgirt district live in city center. Konakkuran, Adaksu, Beşçatak, Çayırdere, Gülkoru, Hasanpaşa, Hasretpınarı, İyikomşu and Yaramış are differinciated from other rural settlements by having more population. Agricultural activities are higher rate of employment (82 %). Service and industrial sectors are not developed. Because of having high level of young population; for Malazgirt district, it is advised that educational and employment opportunities should be improved. This could help to develop region’s economy as well as country’s economy. For sure, without educating younger generations and opening new employment areas, young population cannot help to establish a developed society.