Bu çalışmada Doğu Türkçesinin ilk evresi -Orta Türkçe- olan Karahanlı Türkçesinde iç cümlenin öznesinin genitif durum ile yetkilendirilmesi işlenecektir. Karahanlılar, 840 yılındaki Kırgız İstilası’ndan sonra Eski bir Türk uygarlığı olan Uygurlardan ayrılarak 840 yılında Kaşgar merkezli bir devlet kurdular. 960 yılında Saltuk Buğra Han devrinde İslam’ı seçtiler. Bu açıdan tarihte İslâm’ı seçen ilk Türk Devleti oldular. Karahanlı Türkçesi 11. ve 13. yüzyıllar arasında kullanılmış ve Orta Türkçe olarak sınıflandırılmıştır. Türkiye Türkçesinde iç cümle öznesinin genitif durumla yetkilendirilmesi tümleyici başı tarafından gerçekleştitirilmektedir. Bu durumda iç cümle özenesi iç cümle içerisindeki isimleştirilmiş yüklem ile uyuma girer ve uyum sonucunda iç cümle öznesi genitif durumla yetkilendirilir. Başka bir deyişle iç cümle öznesine genitif durum yükleme işlemi iç cümle içerisinde gerçekleştirilmektedir. Dagur ve Modern Uygurca gibi şuan Türkçenin Doğu grubu olarak adlandırılan dillerde ise ana cümledeki belirleyici başı tarafından, yani iç cümle dışında gerçekleşmektedir. Eski Türkçede ise hem Batı Türkçesinin hem de Doğu Türkçesinin sergilediği durum yükleme işlemleri beraber gerçekleşmektedir. Miyagawa (2008) tarafından yapılan bu sınıflandırmaya göre Karahanlı Türkçesinin bu sınıflandırılmaya göre Tüm-yetkilendiren bir dil mi yoksa Bel-yetkilendirilen bir dil mi olduğu incelenecektir. Ayrıca Karahanlı Türkçesindeki iç cümle öznesinin genitif durum ile yetkilendirilmesi durumu Türkiye Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Eski Türkçe ve Modern Uygurcadaki genitif durum yetkilendirilmesiyle karşılaştırılacaktır.

In this study, it will be analyzed that the inner clause subject is assigned with genitive case in Qarakhanid Turkic, which is a period of Turkish language, Middle Turkish. Qarakhanid Turks founded a state centered in Kashgar as one of the ancient Turkish civilizations Uighurs was separated into two after the invasion of Kyrgyz in the year 840. Qarakhanids were converted to Islam in 960 under the leadership of Saltuk Buğra Han. With this aspect, they became the first Turkish state having adopted Islam in history. Qarakhanid Turkic is classified as “Middle Turkic” and “Joint Central Asia Literally Language”. It was used between 11th and 13th centuries which. In Modern Turkish, the assignment of inner clause subject is made by the head modifier, whereas it is made by the determiner head in Dagur and Modern Uighur –belong to East Turkish. Genitive case assignment in Old Turkic, similar to Modern Turkish and Eastern Turkish is made by both C0 and D0. According to this classification made by Miyagawa (2008), it will be analyzed in this study whether Qarakhanid is a C-licensing or a D-licensing language. Furthermore, the state of the inner clause subject being assigned with genitive case in Qarakhanid will be compared with genitive case assignments in Old Turkic, Modern Turkish, Old Anatolian Turkish, and Modern Uigur.