Fatih Sultan Mehmet tarafından 1463 yılında fethedilen Bosna Hersek, fetihten hemen sonra hızla Osmanlı kültür ve medeniyeti ile tanışmıştır. Hristiyanlığın Bogomil mezhebinden toplu olarak Müslümanlığa geçen Boşnaklar, Osmanlı Devleti’nin Balkanlar’daki en imtiyazlı tebaalarından biri olmuştur. Boşnaklar uzun Osmanlı yönetimi boyunca devletin idari, askeri, ilmî ve edebî alanlarında önemli konumlara yükselmiştir. Osmanlı kültür çevresine giren Boşnaklar edebiyat alanındaki ilk Türkçe eserlerini padişah II. Bayezid devrinde oluşturmaya başlamıştır. Boşnak şairler Türkçeyi çok güzel kullanarak genellikle samimi ve sade bir üslup ile kaside, gazel, mesnevi, şehrengiz, türünde örnekler ortaya koymuştur. 1878 Berlin Antlaşmasına kadar Osmanlı Devleti sınırlarında içinde kalan Bosna Hersek, hukuki olarak Osmanlı toprağı sayılsa da fiilen bu tarihten itibaren Avusturya-Macaristan yönetimine bırakılmıştır. Bu durum Boşnakların toplumsal ve kültürel hayatına önemli değişiklikler getirmiştir. Yaşanan tüm sıkıntılara rağmen Bosna Hersek’te Türkçe yazma geleneği 1930’lu yıllara kadar devam etmiştir. Avusturya-Macaristan döneminde Bosna Hersek’te Türkçe yazma geleneğini sürdüren önemli isimlerden biri tarihçi-yazar Muhammed Enver Kadiç’tir. “Tarih-i Enver?” veya “Kadiç Kroniği” olarak bilinen eser 28 cilttir. 1364-1927 yılları arasındaki Bosna tarihini kapsamaktadır. Çalışmamızda Muhammed Enver Kadiç’in “Kadiç Kroniği” adlı eserinde yer alan Meylî’nin Saraybosna, Derviş Paşa’nın Mostar ve Bülbülî’nin Travnik için yazdıkları şiirleri değerlendirdik. Ele aldığımız çalışmamızda genel hatlarıyla olsa da 16 ve 17. yüzyıl Bosna şehirlerini tanıma imkânı bulduğumuzu söylemek mümkündür.

Conquered by Fatih Sultan Mehmet in 1463, Bosnia and Herzegovina was rapidly introduced to Ottoman culture and civilization right after the conquest. Bosnians, who as a community converted from Bogomil sect to Islam, were one of the most privileged people Ottomans in the Balkan region. Bosnians were promoted to important positions in the administrative, military, scientific, and literary fields of the state during the long Ottoman reign. Bosnians, who entered into the Ottoman cultural space, started to produce their first literary works in Turkish during the period of Sultan Bayezid II. Using Turkish in a very beautiful way, Bosnian poets usually produced works in the literary genres such as kaside, gazel, mesnevi, and şehrengiz with a sincere and simple style. Bosnia and Herzegovina, which remained within the borders of Ottoman State until the Berlin Treaty of 1878, were left to Austro-Hungarian rule after that year despite it was still considered Ottoman land legally. This situation caused significant changes in the social and cultural lives of Bosnians. Despite all the problems encountered, the tradition of producing literature in Turkish language continued in Bosnia and Herzegovina until the 1930s. One of the important literary figures who kept writing literary works in Turkish during the Austro-Hungarian rule in Bosnia and Herzegovina is the historian and author Muhammed Enver Kadic. The literary work known as “Tarih-i Enveri”, or “Kadic Chronicle”, is comprised of 28 volumes. It covers the Bosnian history between the years 1364 and 1927. In our study, we have evaluated the poems written by Meyli for the city of Sarajevo, by Derviş Paşa for the city of Mostar, and by Bülbüli for the city of Travnik, all of which are included in the “Kadic Chronicle” of Muhammed Enver Kadic. It is possible to conclude that our study enabled us to know more about the Bosnian cities of 16th and 17th centuries.