“Eğitim” kavramıyla insan eğitimini kastediyoruz. “Eğitim Felsefesi” ise ‘İnsan Felsefesi’ne istinat eden bir disiplindir. İnsan eğitimi üzerinde tefekkür yapıldığında zihinde mevcut bir insan tasavvuru üzerinde akıl yürütme yapılıyor demektir. İnsan eğitimi üzerine ortaya konulan argümanların doğru ya da yanlış olduğuna ilişkin fikirler doğrudan doğruya zihindeki insan felsefesi üzerine inşa edilir. Bu açıdan bakıldığında eğitimdeki “doğruluk” ve “yanlışlık” yargılarının da zihindeki bu ‘insan tasavvuru’nun mevcut yargılarla karşılaştırılmasından ibaret olduğu görünüyor. Bu nedenle, eğitim felsefesi üzerine yapılan akıl yürütmeler doğrudan doğruya insan felsefesi üzerine inşa edildiğinden, ileri sürülen argümanların arkasında asıl tartışılan konunun bir ‘insan tasavvuru’ ve o insan tasavvuruna ilişkin doğrular ve yanlışlar olduğunun saptanması gerekli görünmektedir. Eğitilebilir bir canlı olarak insanın; iradesinin olduğunu ve eğitilebilen bir zihin yapısına sahip olduğunu kabul etmekteyiz. İnsan; iradesi, aklı, duyuları ve duyguları olan bir varlıktır. İrade insanı yönlendirici olmakla birlikte, arka planda hazır zamandaki hazlara ve acılara göre davranan duygularla, gelecekteki hazları ve acıları göz önüne alan akıl yeteneğinin birbirlerine karşı olan tercihlerinin devamlılığı ile elde edilen alışkanlıklara bağlı olarak iradenin tercihte bulunma yeteneği gelişmektedir. Duygular yoktan var edilemezler. İnsan var olan duygularına göre ya da duyguları kadar haz ve acı çeşidine sahiptir. Haz ve acı duyguları haz veya acı alıp almama konusunda eğitilemezler. Bu nedenle kontrolleri zordur. Aklın duygulara galibiyeti, ancak hazır zamandaki haz ve acıya karşılık, gelecekte daha büyük bir haz ve acı düşüncesini ortaya koyabilmesiyle mümkün görünüyor. Dolayısıyla duyguların nesnesi hazır zamandaki haz ve acı, aklın nesnesi ise gelecek zamandaki haz ve acıdır. Eğitilebilen ancak akıl olduğuna göre eğitimin yegâne konusunun aklın gelecekteki haz ve acılarının belirlenmesine ilişkin olması doğru görünüyor. Bu açıdan bakıldığında, eğitim felsefesinin nesnesinin “gelecek” kavramı üzerinde belirlenmesi daha tutarlı görünmektedir. Bu bildirinin içeriğindeki tartışma “gelecek” kavramının belirlenmesinin kriterleri ile ilgili olacaktır.

The term “education” we use refers to human education. “Philosophy of Education” is also a discipline depending on “Philosophy of Human”. When it is thought about human education, it means that there is a reasoning on imagination of human. The ideas concerning the truth or falsity of arguments on human education are constructed directly upon philosophy of human in mind. From this point of view, the judgments of truth or falsity in education are comprised of the comparison of current judgments of this “imagination of human” in mind. Due to the fact that reasonings on philosophy of education are directly formed on philosophy of human, to determine the main issue is an imagination of human on the background of trues and falses and there is trues and falses about imagination of human is necessary. We accept that humans have an educable mind structure and have a will. The human is an entity having will, intelligence and senses. The guide of will above people depends on some criterion. There could be opposite preferences of senses behaving according to pleasures and pains; and rational faculty depending on future pleasures and pains. Hence, there exists particular habits by the permanent preference of the one among the tendencies of intelligence and senses. By the continuity of the habits, the ability of the preference of will is developed be depending on the acquired character. Senses cannot be created from nothing. The person has pleasure and pain kinds according to his senses. The senses of pleasure and pain cannot be educated in terms of whether having or not having pleasure and pain; therefore, it is hard to control these senses. The win of rationality against sensations seems possible by proposing the idea of pleasure and pain in future instead of present pleasure and pain. Hence, the object of the senses is the current pleasure and pain and the object of the intelligence is pain and pleasure in the future time. Due to the fact that the educable is intelligence, it seems true that the mere topic of education should be directed to the determinacy of future pleasures and pains. By this perspective, it is more consistent to determine the object of philosophy of education on the concept of “future”. The discussion in the content of this presentation is concerning the criterion of “future” concept.