Avrupa dillerinde sözlüklere verilen adların incelendiği bu çalışmada önce belli başlı dillerdeki sözlük adları gösterilerek bu diller hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Sonra Avrupa dillerindeki glossary, lexicon, thesaurus, dictionary, vocabulary, Wortschatz, wordbook, Wörterbuch, slovar gibi sözlük adlarının anlamı, kökeni, yapısı, türevleri, adların geçtiği eserler verilip aralarındaki farklar açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın sonunda, Avrupa dillerindeki sözlük adlarının Grekçe kökenli sözlüklerle (glossary, lexicon, thesaurus) başladığı, bunları da kullanmakla birlikte Latince sözlüklerle (dictionary, vocabulary) devam ederek geliştiği, ulusal dillerin sözlük adlarıyla (Wortschatz, wordbook, Wörterbuch) olgunlaştığı anlaşılmaktadır. Bu sözlüklerin hazırlanış amaçlarına göre aralarında birtakım farklar olduğu da gözlenmektedir. Ayrıca bir dil ailesini temsil eden başat dildeki sözlük adının, ailenin öteki üyelerinde ya da bu başat dilin çevresindeki küçük toplulukların dillerinde de aynı sözcüğün değişik biçimlerinin kullanıldığı görülmektedir. Sözlük adlarının kökenlerinin ‘açıklamak, söylemek, saklamak, seslenmek’ eylemlerine ve ‘ses, söz, hazine’ adlarına dayandığı anlaşılmaktadır. Glossary ‘açıklanmış sözler kitabı’ (gloss ‘açıklamak’, glōssa ‘açıklanması gereken söz, dil); lexicon ‘söz kitabı’ (légein, ‘söz söylemek’, leksi-s ‘söz söyleme, söylenen söz’); thesaurus ‘hazine, söz hazinesi’ (thē ‘saklamak’); dictionary ‘söz kitabı’ (dīcere ‘söylemek’); vocabulary ‘söz hazinesi’ (vōx, vōc- ‘ses, ‘seslenmek’, vocā-re, ‘seslenmek, çağırmak’); Wortschatz ‘söz hazinesi’ (wer ‘söylemek’); wordbook ‘söz kitabı’ (wer ‘söylemek’); Wörterbuch ‘sözler kitabı’ (wer ‘söylemek’); slovar ‘sözlük’ (sloviti ‘söylemek’, slov ‘söz’ [

In this study which analyzes nouns given to dictionary in the European languages, brief information for these languages are given in the beginning by demonstrating certain dictionary names in these languages. Then, the meanings, origins, structures, types of the nouns for the dictionaries like glossary, lexicon, thesaurus, dictionary, vocabulary, Wortschatz, wordbook, Wörterbuch, slovar are given and their differences are explained. At the end of the study, it is understood that the dictionary names in the European languages started with Greek originated words (glossary, lexicon, thesaurus), continued its development with Latin words (dictionary, vocabulary) coexisting the Greek ones, and finally matured with national dictionary names (Wortschatz, wordbook, Wörterbuch). Differences may also be observed depending on the preparation purposes of these dictionaries. Moreover, it is also observable that a dictionary name in a dominant language representing a language family can be found in the other relative languages or in the languages of the small communities either in the same or a different form. It is understood that the names of dictionaries are based upon the nouns like ‘voice, word, treasure’, or the verbs like ‘explain, say, hide, voice’. For instance, glossary ‘book of explained words’ (gloss ‘to explain’, glossa ‘language, word to be explained’); lexicon ‘word list’ (légein, ‘to speak’, leksi-s ‘a saying, spoken word’); thesaurus ‘treasure, word treasure’ (the ‘hide’); dictionary ‘wordbook’ (dicere ‘to say’); vocabulary ‘word treasure’ (vox, voc- ‘voice, to voice’, voca-re, ‘voice, call’); Wortschatz ‘word treasure’ (wer ‘to say’); (wer ‘to say’); Wörterbuch ‘wordbook’ (wer ‘to say’); slovar ‘dictionary’ (sloviti ‘to say’, slov ‘word’ [