Eğitim kurumlarının temel amaçları arasında akademik başarının yanı sıra temel insani değerleri benimsemiş bireyler yetiştirmek de yer alır. Çünkü kişinin toplumda saygın bir yer edinmesi, nesilden nesle aktarılan değerler sistemi ile uyumlu olmasına bağlıdır. Bu değerler; dürüstlük, güvenilir olmak, dostluk, alçakgönüllülük, saygı, sorumluluk, sabır, sadakat gibi evrensel nitelikleri olan ve özünde “iyi insan” olmanın özelliklerini barındıran olgulardır. Kişi, bu değerleri doğumundan itibaren aile, okul ve sosyal çevreden edinir. Kültürlere ait masal, efsane gibi sözlü anlatılarda da -kimi zaman tersi ön plana çıkarılarak- didaktik olmadan bu değerlerin yüceltildiği görülür. Çocuklukta dinlenen/okunan bu masal ve efsaneler büyüdükçe/zaman içinde unutulabilir. Onları tekrar hatırlamanın yollarından biri, modern anlatılarda yer bulmalarıdır. Bu çalışmada, efsanevi bir anlatının modern öykü ile birleştirildiği bir eser olan Murathan Mungan’ın “Şahmeran’ın Bacakları” adlı öyküsü, değerler eğitimi bağlamında incelenmiştir. Binbir Gece Masalları içinde yer alan Şahmeran’ın hikâyesi, halk arasında çok sevilmiş ve farklı varyantlarla söylenegelmiştir. İç içe geçmiş birkaç hikâyeden oluşan anonim yapıya sadık kalan Mungan, şahmerancı çırağı İlyas ve ustasının hikâyesini de bu sarmalın üstündeki çerçeve hikâye hâline getirmiştir. “İnsanoğlunun ihanet edeceği” öngörüsüne dayanan öyküde “sadakat”, “güven”, “sevgi”, “sabır” ve “kanaatkârlık”ın yanı sıra “bağışlayıcı olma”, “fedakârlık”, “sebat”, “erdem” gibi değerlerin de okura duyumsatıldığı görülmektedir. Bu değerleri içselleştirerek hayatının bir parçası kılmak, insanoğluna huzurun ve mutluluğun kapısını açacaktır.
As well as the academic achievements, raising people who have adopted the basic human values is among the basic aims of the educational institutions. The reason is that gaining a respectable place in the society depends on a person’s compliance with the system of values which is transferred from generation to generation. These values are the phenomena which inhold the features of being a ‘good person’ and have the global features such as honesty, reliability, friendship, humility, respect, responsibility, patience and loyalty. A person acquires these values from the school, family and the social environment as from birth. In the oral narrations such as tales or myths belonging to some cultures, sometimes it is seen that these values are -sometimes by highlighting their reverses- aggrandized. These tales and myths that were listened to/read during the childhood can be forgotten in time. One of the ways to recall them is their partaking in the modern narrations. In this study, “Shahmaran’s Legs”, which is a story by Murathan Mungan and a work in which a mythic narration and modern story are composed is examined in the context of education of values. The story of Shahmaran from 1001 Arabian Nights is liked by the people very much and overtold in different variants. Mungan, abiding by the anonymous structure which has a few interwoven stories, makes the story of Ilyas the apprentice of basilisk and his master the frame story for this corkscrew. In the story which is based on the foresight “man will betray’’, it can be seen that besides “loyality”, “trust”, “love”, “patience” and “austerity”, some values like “forgiveness”, “sacrifice”, “constancy”, “merit” are evoked in the reader. To make these values a part of the life by interiorising them will give the humanbeing peace and happiness.
By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.