İlirya dilinde akarsu anlamına gelen “Bos” sözcüğünden türeyen Bosna toprakları tarih boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Farklı milletlerin, dinlerin birleştiği Balkan coğrafyası, kültürel açıdan zengin olmakla beraber aynı zaman da bu zenginlik savaşları, çatışmaları da beraberinde getirmiştir. Balkanlar Avrupa’da kara parçası olmasına rağmen tarih boyunca hiçbir zaman tam Avrupa’nın tam bir parçası olarak görülmemiş olup arka bahçe muamelesi görmüştür. Bununla birlikte doğu-batı geçiş güzergâhında olduğu için kültürel geçişin en fazla olduğu topraklar olarak karşımıza çıkmaktadır. Zıtlıkların bir arada olduğu bu coğrafya çatışmalarıyla ve farklılıklarıyla edebi eserlere de konu olmuştur. Edebî eserler, milletlerin hayatlarındaki değişimi, dönüşümü en iyi yansıtan belgelerdir. Üretildikleri toplumun kültürel, dinî, sosyal hayatlarına ışık tutar. Nobel ödüllü Bosnalı yazar İvo Andriç, romanlarında dönemin kültürel, siyasî, sosyal özelliklerini yansıtarak romanlarında dönemsel bir tablo çizmiştir. Beş yüz yıl kadar Bosna topraklarına hâkim olan Osmanlı kültürü her satırına sinmiştir. Ancak bu kültürel yansıma Ivo Andriç’in Müslüman Boşnaklar tarafından eleştirilmesine sebebiyet vermiştir. Romanlarındaki ara satırlarda Müslümanların aleyhinde söylemleri olduğu ve taraflı bir gözle Osmanlı tarihini ve müslüman kültürünü yansıttığı konusunda tartışmalar bugün de sürmektedir. Osmanlı kültürünün izlerini bulduğumuz İvo Andriç’in “Travnik Günlüğü” ile Bahaeddin Özkişi’nin “Köse Kadı” adlı romanlarında dönemin zihniyetini, sosyal-kültürel, dinî yapısını gözlemlemekteyiz. Farklı milletlere ait olan Andriç ve Köse’nin bakış açılarında da farklılıklar olduğu görülür. Bu farklılıkların yaşanmasında iki yazarın durumlara fikirsel olarak aynı düzlemde bakmamış olmalarını söyleyebiliriz.

Bosnia, deriving from the word 'Bos' which means river in Ilir language, has been the cradle of many civilizations throughout history. Balkans' geography where different nations as well as religious beliefs unite is rich in terms of culture; therefore, this cultural richness engendered wars and conflicts. Even though the Balkan Peninsula belongs to the European continent, it has never been been considered to be a part of Europe and it has always been scouted as the 'backyard' of Europe. Moreover, having been set as a transitory route between East and West, Balkans are known to be the land where cultural transition is at most. Balkans' geography where many contrasts coexist has been the inspiration for several literary works with the conflicts and differences it generated. Literary works are the documents that best reflect the change or transformation in the lives of nations. They shed light on the cultural, religious and social lives of the societies in which they are produced. Bosnian writer Ivo Andric draws the picture of a certain period in his novels by depicting cultural, polical and social characteristics of that period. The effects of Ottoman identity which had prevailed in the lands of Bosnia for almost five hundred years can be seen in every line in his novels. Both in Ivo Andric's novel The Diary of Travnik - showing traces of Ottoman culture- and Kose Kadi written by Bahaeddin Ozkisi, it is possible to see the mentality, sociocultural and religious structure of the society living in a specific period in history. Belonging to different nations, both Andric and Kose have different viewpoints. It could be claimed that these differences stem from the fact that these writers interpreted certain events from a different perspective.