Tecelli Divanı'nda Ateş Mazmunu

Author:

Number of pages:
1231-1242
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 12

Ateş, hava, su ve toprakla birlikte yaratılışın dört unsurundan biridir. “Anâsır-ı erbaa” denen bu dört unsur, İlk Çağ Yunan felsefesi ile Orta Çağ Hristiyan ve İslam felsefelerinde doğal varlıkların ilkesi olarak kabul edilmiştir. “Anâsır-ı erbaa”dan biri olması ve yok edici özelliğe sahip olması yönüyle ateş, her dönemde insanoğlunun ilgisini çekmiştir. Ateş, insanoğlu için hem korkulan hem de gücünden yararlanmak istenilen gizemli bir gücü simgelemektedir. Ateş, uygarlık tarihine yön vermiş ve insanoğlunu pek çok noktada etkilemiştir. Tarihsel ve toplumsal olarak tüm kültürlerde ateşe derin anlamlar yüklenmiştir. Kaynağını yaşamdan ve insandan alan sanat, insana ve yaşama dair her kavramı kendine malzeme edinmiştir. Bu malzemelerden biri de ateştir. Pek çok şair, eserlerinde ateş temini kullanmıştır. Ateş temi, Türk edebiyatının önemli bir halkasını oluşturan Divan şiirinde de sıklıkla kullanmıştır. Ateş temi, zamanla bir mazmun hüviyetine bürünerek Klasik Türk şirinin çok kullanılan, önemli mazmunlarından biri olmuştur. Klasik Türk edebiyatında ateş kavramının kullanıldığı yerlere bakıldığında mısra-ı bercesteler, ateş gazelleri, ateşe dair renkli imajlar ve kelime oyunları karşımıza çıkmaktadır. Özellikle Sebk-i Hindî şairleri ateş mazmununu orijinal bir şekilde kullanmışlardır. 17. yüzyılda yaşamış ve Sebk-i Hindî üslübunu benimsemiş bir şair olan Tecellî de şiirlerinde bu mazmunu başarılı bir şekilde kullanmıştır. Bu çalışmada mazmun kavramı ele alınarak, ateş mazmununun Tecellî Divanı’ndaki kullanımı incelenecektir.

Keywords


Fire is one of the four elements of creation with air, water and soil. These four elements, called “Anâsır-ı erbaa” have been accepted as a pirinciples of naturel heritage in ancient Greek philisophy and Christian and Islamic philosophy of Middle Ages. Fire has attracted the interest of mankind, becaming one of the “Anâsır-ı erbaa” and having a charactersitic of destroying property. Fire, which has symbolize the mysterious power that was feared by mankind and desired to take of advantage this power, has give direction to history and has influenced the uman civilization in many points. Fire has an important positon in all cultures due to its historical and social importance. Art, concerning of llive and people, has give importance every material about people and life. Fire is one the materials. Many poets have used theme of fire in their works. . The fire theme is an oft-used notion which used by Diwan poets. Moreover this notion has become an important poetic theme of classical Turkish literary. When considered using fire poetic theme in classical Turkish literary that is seen mısra-ı bercestes, fire ghazals, colourful images about fire and word games. Especially Sebki Hindî’s poets have used fire poetic theme sucessfully. Tecellî, who lived in 17th century an Ottoman Diwan poem and internalized Sebk-i Hindî, used fire poetic theme sucessfully, too. In this work examines fire poetic theme and researches using fire poetic theme in Tecellî’s Diwan.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 691
Number of downloads 447

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.