Orta Öğretim Tarih Ders Kitaplarında Bir Öteki Olarak İran /Safeviler

Author:

Number of pages:
79-96
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 11

Bu araştırmanın amacı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan günümüze kadar gelinen süreçte ortaöğretim tarih ders kitaplarında yer alan Osmanlı-İran/Safevi ilişkilerine yönelik söylemi ve bir öteki olarak İran/Safevi imajını analiz etmektir. Tarihsel araştırma ve tarama yöntemlerinin bir arada kullanıldığı araştırmanın amaçlı örneklemi, ortaöğretim tarih ders kitaplarının yazımında etkili olan dönemin siyasi eğilimi ve entelektüel seviyedeki fikir tartışmalarına göre oluşturulmuştur. Bu çerçevede belirlenen dönemleri temsil eden ortaöğretim kurumlarında okutulan tarih ders kitapları, araştırma problemi noktasında veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Araştırmada Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kabul edilen ve Tebliğler Dergisi ile duyurulan ortaöğretim tarih ders kitaplarında yer alan metinler doküman incelemesine ve betimsel analize tabi tutulmuştur. Elde edilen verilerden hareketle, ortaöğretim tarih ders kitaplarında Osmanlı-İran/Safevi ilişkilerinin sunumu değerlendirilmiştir. Dönemin mevcut siyasi iradesinin benimsediği dünya görüşünün yansımasına paralel olarak, birbirinden zıt anlayışı temsil eden siyasi iradelerin, farklı dünya görüşlerinin iktidara gelmesi ile de bir öteki olarak değerlendirilen İran/Safevi imajına yönelik yazımda, günümüze gelindikçe değişimi olduğu görülmüştür. Ortaöğretim tarih ders kitaplarındaki İran/Safevi imajına yönelik sunumlar Atatürk sonrası dönemde olumsuz ve sert ifadeler içermektedir. Bu sunum son dönem ortaöğretim tarih ders kitaplarında değişikliklere uğramıştır. Osmanlılar ve Yavuz Sultan Selim açısından olumsuzluk yaratabilecek bazı ifadelere yer verilmediği gibi Safevilere ve Şah İsmail’e yönelik olumsuz ifadelere yer verilmediği görülmektedir.

Keywords


The purpose of this research, the Republic of Turkey as the bride of the process since its establishment secondary history textbooks situated Ottoman-Persian / Safavid rhetoric for the relationship and the other as the Iran / Safavid is to analyze the image. Historical research and screening methods using a combination of the sample for the survey was created by the writing of history textbooks for secondary education in the effective period of political trends and ideas in the intellectual level of debate. History textbooks taught in secondary schools representing the periods specified in this context, is used as a data collection point in the research problem. Research by the Ministry of National Education, which is considered by notifying Magazine announced high school history textbook text in document review and betimsel subject to this analysis from data obtained from the secondary school history textbook Ottoman-Iran/Safavid kingdom has been evaluated for its presentation. present political demands of the world point of view reflected in parallel from each other, which represents a concept of political iradelerin, different world views, which came to power with a noise in other assessed as Iran/Safavid kingdom for its image is present, spelling gelindikce were replaced. Secondary school history books Iran/Safavid kingdom image presentations for Ataturk period after contains negative and harsh words. This presentation last semester to changes in secondary school history textbook has been developed. The Ottomans and Yavuz Sultan Selim in terms that might be a negative in some expressions such as not Safevilere and Shah Ismail to negative expressions are not included.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,562
Number of downloads 613

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.