1810 yılında Amerika’da kurulan ABCFM, 1820 yılından sonra Osmanlı topraklarında da misyon çalışmalarına başlamıştır. Bu misyon teşkilatı din, eğitim ve basın-yayın faaliyetlerinin yanı sıra sağlık çalışmalarıyla da Osmanlı coğrafyasında etkinlik göstermiştir. Amerikan Board teşkilatının sağlık çalışmalarını yürüttüğü merkezlerden birisi de Antep olmuştur. Misyonerler Antep’te Azariah Smith Memorial Hastanesi’ni kurarak hedefleri doğrultusunda çalışmalarını sürdürmüşlerdir. Misyonerler, Antep’teki Amerikan Kolejinin tıp bölümünden yetiştirdiği Ermeni doktorlarla bölgede çalışmalarda bulunmuşlardır. Bunlar arasında Halep’teki modern hastanenin kurucusu olan Dr. Altoonian, Antep’te tıp çalışmaları yapan Dr. Habib Nazarian ve Antep’teki Amerikan Hastanesi’nde cerrah olan Dr. Hovsep Bezjian da bulunmaktaydı. Yine Antep’teki Belediye Hastanesi’nde Amerikalı ve Ermeni doktorlar zaman zaman görev yapmışlardır. Hastanede din, ırk ve cinsiyet ayrımı yapılmadan hizmet verilmiştir. Misyoner kaynaklarına göre, bu çalışmalarından dolayı olsa gerek, Anteplilerin 1887 yılında hastaneye 53 lira bağışta bulunduğu, bu paranın Ermeni ve Müslümanlardan sağlandığı, Antepli üç paşanın da üçer lira bağışta bulunduğu belirtilmektedir. Antep’teki sağlık çalışmalarının ivme kazanması Dr. Fred D. Shepard’ın 1882’de Antep’e gelmesiyle olmuştur. Shepardlar, üç kuşak boyunca, Gaziantep, Beyrut ve İstanbul’da sağlık hizmeti vermiş Amerikalı misyonerlerdir. Cemal Paşa, Adana’ya genel vali olarak atanınca, 1909 olaylarında bölgede zarar gören köylerin inşası için oluşturulan 3 kişilik komisyona Dr. Shepard’ı da atamıştır. Dr. Shepard bu çalışmaları nedeniyle 1910 yılında Sultan Mehmet Reşat tarafından beşinci derecede mecidi nişanı ile taltif edilmiştir. Aynı çalışmalarından dolayı Kızıl Haç da Dr. Shephard’a madalya göndermiştir. Hastanede tedavi edilen hastaların etnik dağılımı Türk, Ermeni, Kürt, Arap, Rum, Çerkez, Alman, Süryani ve Yahudi olarak verilmektedir. Dini dağılımı ise; Müslüman, Gregoryen, Protestan, Rum Katolik, Yahudi ve Mormon idi. Bu bildirinin konusunu Misyonerlik Faaliyetleri Çerçevesinde Antep Amerikan Hastanesi ve Bölge Halkı Üzerindeki Etkisi oluşturmaktadır. Bu çerçevede Misyonerlik faaliyetlerine, Bölgenin Toplumsal ve Etnik yapısına değinilerek Amerikan Board’un faaliyetleri tartışılacaktır. 1880-1920 tarih aralığını içeren bu çalışma, Amerikan Board’a ait arşiv, mikro film, yıllık raporlar ve hastane kataloglarından yararlanılarak hazırlanmıştır.

ABCFM (American Board of Commissioners for Foreign Missions) which was founded in the USA in 1810 began its mission work in Otto-man lands after 1820. This mission organization showed its efficacy on health studies as well as religious, educational and media activities in the Ottoman geography. One of the centers that American Board organi-zations carried out health studies was Aintab. With the establishing Azariah Smith Memorial Hospital in Aintab missionaries continued to work in line with their targets. American Board was continuing of health studies in Aintab in a dispensary which was established in 1876. Azariah Smith's classmates at Yale University began creating a fund to collect donations for the es-tablishment of a hospital in his memory. Hospital whose construction began in 1879 was completed in 1880. The hospital also has been the administration hospital of the Central Turkey College of Medicine De-partment. In Azariah Smith Memorial Hospital which was serving a 10-bed in 1884 with the addition of women's and children's section the number later was found 42. In hospital services were provided without distinction of religion, race and gender. Ethnic distribution of patients which was treated in hospital were Turks, Armenians, Kurds, Arabs, Greeks, Circassians, German, Syrian and Jewish. The religious distribution were; Muslims, Gregorian, Protestant, Greek Catholic, Jewish and Mormon. The subject of this paper is Aintab American Hospital and its effect on the region people in the framework of missionary activity. In this con-text, American Board's activities will be discussed referring to the mis-sionary activities, social and ethnic structure of the region. This study which includes the 1880-1920 date range was prepared utilizing ar-chives, microfilm, annual reports and hospital catalog of the American Board. American Hospital in Aintab continues its works as Gaziantep American Hospital today.