Epiktetos’un Stoik Ontolojide İrade ve Özgürlüğe Yer Açma Çabası

Author:

Number of pages:
167-180
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 10

Stoa, Hellenistik dönemin önemli bir felsefe okuludur. Her ne kadar Stoa’nın düşünceleri eklektik bir yapı arz etse de ontolojisi bağlamında determinizm, kader, doğa, doğaya uygunluk gibi tartışmalarda ortaya koyduğu düşünceler, hem özgünlük hem de sonraki dönemlere etkisi açısından önemlidir. Stoa’nın önemli bir temsilcisi olan Epiktetos’un bahse konu olan bu tartışmalar bağlamında görüşlerinin de ayrı bir değeri vardır. Genel kabul, Stao’nın ontolojisi Herakleitos’a, ahlak felsefesi konusundaki düşünceleri de Sokrates’e dayanmaktadır; fakat her iki konuda da Stoacılar’ın bu iki geleneği bire bir taklit etmedikleri çok açıktır. İrade konusunu vurgulu bir şekilde ele alması ve felsefesini neredeyse tamamıyla irade ve özgürlük üzerine kurmuş olması Stoacı Epiktetos’u hem kendi döneminde hem sonraki dönemlerde bir hayli dikkate değer kılmıştır. Söylemlerinin öne çıkarılmasında bir dönem köle olarak yaşamasının etkisinin olduğunu söylemek de mümkündür. Bütün bunların ötesinde varlık alanını iradenin alanı ve irade dışı alan olarak ikiye ayırması, maddi dünyaya ait şeyleri iradenin dışında bir alana, insanın iç/düşünce dünyasını da insan iradesinin müdahil olduğu bir alana ait görmesi Epiktetos’un düşüncelerini farklı kılmaktadır. Kişinin özgürlük alanını, eylemlerin ötesinde sadece düşünce boyutuyla sınırlandırıyor olması Epiktetos’un en önemli vurgularından birisidir. İyiliği ve kötülüğü bütünüyle iradenin alanında görmesi de onun en temel savunuları arasında yer almaktadır.

Keywords


Stoa is an important philosophical school of the Hellenistic period. Although thoughts of Stoa were formed in an eclectic manner, its opinions in the ontological context about determinism, fate, nature, conformity with nature have effect on the ideas of later periods. Ideas of Epictetus, an important representative of the Stoa have a special value in the debates of these subjects. It is admitted in general that ontology of Stoa depends on Herakleitos, thoughts on moral philosophy are based on Socrates. But it is clear that in these two subjects Stoic philosophers do not imitate them in the same way. As one of the representatives of the later period of Stoa, Epictetus’ emphasis on the subject of will and founding his philosophy almost entirely on the will and the freedom have made his opinions significant not only in his period but also in the later periods. It is possible that why his opinions were highlighted because of he lived as a slave once upon a time. Epictetus

Keywords

Article Statistics

Number of reads 703
Number of downloads 581

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.