Etnopedagoji Açısından Monguş Kenin-Lopsan’ın Tıva Çaŋçıl Adlı Eseri

Author:

Number of pages:
2017-2038
Language:
Year-Number:
2015-Volume 10 Issue 8

Avrupa’da ulusal halk kültürlerine olan ilgi, Amerika’nın keşfinden sonra doğmuştur. Amerikan yerlilerinin sosyal hayatları ile ilgili yapılan derlemeler, Avrupa kültürü çalışmalarını başlatmıştır. J. Gottfried Herder ve Grimm Kardeşlerin Almanya’da yaptığı çalışmalar, halk bilimini bağımsız bir disiplin haline getirmiştir. Halk bilimi çalışmaları ile ortaya konan halk kültürü materyalleri, ulus devletlerin kuruluş sürecinde kültürel bir zemin hazırlamakta kullanılmıştır. Özellikle derlenen destanlar ve bu destanların kahramanları, Avrupa halklarının etrafında birleşecekleri kavramlara dönüşmüştür. Ancak, halk bilimi Çarlık Rusya’sı ve Sovyetler Birliği dönemlerinde azınlıkları Ruslaştırma politikaları kapsamında kullanılmış, bu politikalar ile bilhassa Türk topluluklarının dil ve kültür bağları zayıflatılmıştır. Etnopedagoji, bir halkın var olduğu ilk andan itibaren deneme yanılma yoluyla geliştirdiği eğitim metotlarını halk bilimi aracılığı ile tespit ederek yeni neslin yetişmesinde kullanan bir bilim dalıdır. Volkov’un kurucusu olduğu bu disiplin, bir toplumun ulusal değerlerini aile ve eğitimcilerin yardımıyla çocuklara aktarmayı amaçlamaktadır. Önemli bir Tuvalı araştırmacı ve aydın olan Monguş Kenin-Lopsan, tüm ömrünü Tuva geleneksel kültürünü araştırmaya, unutulan değerleri yeni kuşaklara öğretmeye adamıştır. Kenin-Lopsan, bu çerçevede Tuva Kamlarının Alkışları (1992,1995), Tuva Kamlarının Büyüleri (1993), Tuva Halkının Eski Gelenekleri (1994), Tuva Şamanları (1999), Oytulaaş (2004), Tuva Geleneksel Kültürü (2006), Kara Göğün Nefesi (2008) gibi çalışmalar kaleme almıştır. Bu eserler arasında yer alan Tıva Çaŋçıl, Tuvalı çocukların, ailelerin ve eğitimcilerin Tuva geleneksel kültürünü öğrenmelerini amaçlayan etnopedagojik bir çalışmadır. Bu yazıda halk biliminin ulusal kimlik yaratmadaki rolü, eğitim bilimleri ile olan ilişkisi ile Tıva Çaŋçıl adlı eserin etnopedagojik değeri incelenecektir.

Keywords


Herder and Brothers Grimm has been recognized as the founder of the folkloristics. On the other hand, interest in the their folklore of Europeans was started after the conquest of the Americas. At the end of the 15th century some travellers, clerics, traders went to America and they did compilation about social lives of American natives. Europeans were very interested in lifestyle of primitive people living far from civilization. In the following years European humanist intellectuals focused on their folk culture. Marc Lescarbot (1580-1630) wrote the “History of New France” (Histoire de la nouvelle-France) and Jesuit priest Lafitau wrote the “Customs of the American Indians Compared With the Customs of Primitive Times” (Moeurs des Sauvages Amériquains, Comparées aux Moeurs des Premiers Temps). These studies affected the philosophers of Age of Enlightenment and blazed a trail for new comparative researches of folklore and ethnography. James Macpherson published “Fragments of Ancient Poetry, Collected in the Highlands of Scotland and Translated from the Gaelic or Erse Language in 1760, “Fingal” in 1762, and “Temora” in 1763. His poems had widespread influence of European literature and started literary movement before the Romantic era. Thomas Percy published the Reliques of Ancient English Poetry and his works gave impetus the Ossianism. German poet, philosopher and thelogian Johann Gottfried Herder’s (1744-1803) works were extremely important for folkloristic studies. His aim was purification to German language and culture. At the same time, in the Herder’s period, Germany was

Keywords

Article Statistics

Number of reads 747
Number of downloads 554

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.