Son yüzyılda hızlı nüfus artışı ve teknolojik gelişmelere bağlı olarak doğal çevre bileşenleri ve arazinin ilksel şekli üzerinde çeşitli değişiklikler yapılmaktadır. Doğal çevre bileşenlerine yapılan bu kontrolsüz müdahaleler yerkürenin doğal döngüsünün bir parçası olan bazı olayların afete dönüşmesine neden olmaktadır. Bu afetlerden birisi heyelandır. Can ve mal kayıplarına yol açan heyelanlar Dünya’da ve Türkiye’de önemli doğal afetlerden birisidir. Son yıllarda bu afetin etkilerini asgari düzeye indirgemek, bölgenin arazi kullanımını ve kentsel planlamasını doğru yapabilmek amacıyla heyelan duyarlılık haritaları yapılmaya başlanmıştır. Bu çalışmada CBS tekniklerine dayalı AHS yöntemi kullanılarak Gelibolu Yarımadası’nda heyelan duyarlılık analizi yapılmıştır. Bunun için önce sahanın genel coğrafi özellikleri belirlenmiş, heyelan oluşumunu etkileyen faktörler ve sahadaki etkinlik derecesi belirlenerek açıklanmıştır. AHS, SCB Associates Ltd tarafından geliştirilen AHP Template yazılımı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Haritaların oluşturulmasında Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yazılımlarından biri olan ArcGIS/ArcMap 10.2 paket programı kullanılarak tamamlanmıştır. Bu araştırma, heyelan oluşma potansiyelinin ve etkisinin yüksek olduğu Gelibolu Yarımadası’nda yapılan ilk çalışma olduğu için önemlidir. Ayrıca yakın gelecekte bölgede Çanakkale Boğaz Köprüsü, yeni ulaşım sistemleri ve değişik sosyo-ekonomik yatırımlar yapılacağından çalışmanın önemini daha da arttırmaktadır. Araştırmada ulaşılan sonuçlar MTA’nın 1/500.000 ölçekli Türkiye Heyelan Envanteri Haritası (Çanakkale Paftası)’ndaki bulgularla uyuştuğu görülmüştür. Çalışma sonucunda araştırma sahasında heyelan riski taşıyan başlıca alanlar tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre Gelibolu Yarımadası’nda heyelan oluşma potansiyelinin orta derecede olduğu anlaşılmıştır. Özellikle sahanın % 15,6 sı yüksek ve % 13’ü çok yüksek heyelan tehlikesi altında olduğu tespit edilmiştir. Gelibolu Yarımadası’nda heyelan oluşumunu etkileyen en belirgin faktörler eğim, litoloji, arazi kullanımı ve arazi örtüsü olduğu tespit edilmiştir. Heyelana duyarlı alanlarda nüfusun daha yoğun olması ve Çanakkale - Edirne - İstanbul otoyolunun buradan geçmesi nedeniyle bölgede gerekli tedbirler alınmalıdır. CBS temelli AHS yönteminin uygulandığı bu çalışmada sağlıklı ve kullanılabilir sonuçlar verdiği görülmüş ve arazi çalışmalarıyla doğrulanmıştır. Çalışma sonuçları arazi kullanımı ve yer seçimi amaçlı yapılacak planlamalarda kullanılabileceği öngörülmüştür.

In the last century, natural environmental components and primary form of the terrain have been altered by humanity depending on the rapid population increase and technological developments. The uncontrolled interferences on natural environmental components have turned some natural events -which were once considered a part of the natural cycle- into catastrophes. One of those catastrophes is landslide which occurs under the influence of various geologic, geomorphologic, humanities and physical factors. Landslides which cause loss of life and property are one of the most important catastrophes in Turkey and around the world. Landslide sensitivity maps have been made to decrease the effects of landslides in recent years. Producing landslide sensitivity maps are important for proper land use and for planning the settlements. Many researches have been done for that reason. While preparing landslide sensitivity maps, AHP (Analytical Hierarchy Process) method based on GIS (Geographical Information Systems) is widely used for the reason that it can analyze all the factors causing landslides in a more systematical and practical way. In this study it is aimed to spot the terrain which is sensitive to landslide and decrease the negativities which these landslides might cause. In the study, landslide susceptibility analysis in Gallipoli peninsula is made using AHS ( Analitical Hierarchy System) based upon GIS (geographic information systems) techniques. To do this, at the beginning, general physical features of the area are explained. Then, the factors which affect the formation of the lanslide are determined as; lithology, distance to the active fault lines, landforms, slope, aspect, shape of the slope, dependent topographical moistness, precipitation (mm), distance to the watercourses, soil, land usage and land cover, and the affect of these factors on the formation of the landslide is explained. Various data types which are taken from different sources are used to make maps belong to these factors. AHS is done using AHP Template software which is developed by SCB Associates Ltd.In order to do this, firstly, the purpose of the study is determined and in the direction of this purpose, criteria which affect the choise are presented. Then, by taking into consideration of these criteria, the alternatives are determined and a hierarchical structure is formed. For making the maps, ArcGIS/ArcMap 10.2 packaged software which is one of the Geographical Information System software is used. The maps which belong to the factors that are used, are turned into the 10x10 m dissolvability grid maps according to the weight value that is determined in the method and the landslide susceptibility map is obtained by combining in accordance with formula substance. This study is significant because it is the first landslide susceptibility study in Gallipoli Peninsula where the potential and the effect of landslide is high. Also, Çanakkale Bosphorus Brige, new transportation systems and various socio-economic investments which will be made in this region in the near future increase the importance of this study. At the end of the study, the main regions that have the risk of landslides in the research area have been determined. According to the study results, it has been understood that the potential of landslide in Gelibolu peninsula is of secondary/medium degree. Especially, it has been detected that 15,6% of the area is at high and 13% of the area is at so high danger of landslide. It has been detected that danger of landslide occurs more from terrestrial clasts (sandstone, claystone) which belongs to neogene of lithology and in the slopes which have high amount/value of incline and precipitation. The areas at the low and the so low danger of landslide are respectively at the rate of 30,8% and 15,3%. These areas are plains and valley bottoms in which incline amounts decline. Landslide hot zones are seen in northeast; between Gelibolu, Güneyli, Pazarlı, De