1844 tarihli Beyşehir Kazası Nüfus Defteri, Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığında BOA, NFS.d katalogunda 3315 numarada kayıtlı bulunmaktadır. Tasnif sırasında verildiğini düşündüğümüz sayfa usulüne göre numaralandırılmış olan nüfus defteri 252 sayfadan oluşmaktadır. Defterle ilgili bilgi formunda verilen bilgilere göre, defterin başlangıç tarihi 7 Kasım 1844’tür. Her sayfada 8-10 satır ve her satırda da 3-4 isim bulunan defterin sayfa düzeni ve yazı bakımından itinalı tutulmuş olduğu söylenebilir. 1844 yılı Beyşehir Kazası nüfus kayıtları, hane esasına göre tutulmuştur. Kayıtlarda hane reisi esas alınmış, önce hane reisi yazıldıktan sonra sırayla o hanede yaşayan erkek nüfus kaydedilmiştir. Kadın nüfusa dair herhangi bir kayıt, bu defterde bulunmamaktadır. Deftere Beyşehir kaza merkezinde Hacı Armağan, Orta, Cami ve Dalyan olmak üzere 4 mahalle ve 34 köy kaydedilmiştir. Defterdeki kayıtlara göre, Beyşehir Kazası’nda 1844 yılında 2457 hane, 6480 erkek nüfus ve yaklaşık 13.000 kişi yaşamaktadır. 1844 yılı nüfus defteri verilerine göre, kaza merkezinde yaklaşık 400 hane yaşamakta olup, kentte 911 erkek ve 1822 kişi ikamet etmektedir. Beyşehir Kazası’ndaki yerleşimlerden yaşayan ailelerin yoğun olarak çekirdek aile özelliğini taşıdığı söylenebilir. Nüfus defterindeki kayıtlar Beyşehir Kazası’nda yaşayanların 3/2’sinin tarımla meşgul olduğunu ortaya koymaktadır. Beyşehir kaza merkezinde ise tarımla meşgul olanların oranı %30 civarındadır. Bu oranda bir ilişki bile şehirlerin hala büyük bir köy görünümünde olduğunu göstermektedir. Defterlerde düşülen notlara göre Beyşehir Kazası’nda kaydedilmiş 6480 erkekten 622’si İzmir, 63’ü İstanbul, 46’sı da başka yerlerde olmak üzere toplam 731 kişi, yani erkek nüfusunun %11,3 çalışmak amacıyla Beyşehir Kazası’ndan büyük şehirlere göç etmişlerdir. Bütün bunlara göre Beyşehir Kazası XIX. yüzyılın ortalarında tahminî 13.000 kişilik nüfusuyla orta seviyede bir yerleşim halinde kırsal nüfusunu büyük şehirlere göç veren ve bu nedenle demografik gelişim hızı düşük seyreden bir kazadır. Bunun en önemli sebeplerinden birisi olarak Beyşehir’de yaşayan her 10 kişiden 1’inin İzmir’e göç ettiği düşünülürse bugün İzmir’de yaşayan insanların bir bölümünün Beyşehir kökenli olduğu net olarak söylenebilir.

Beyşehir District Civil Registry Book of 1844 is registered to number 3315 in BOA, NFS.d (Prime Minister’s Ottoman Archives, Civil Registry Book Catalogue) in the Department of Ottoman Archives in the Republic of Turkey Prime Minister’s General Directorate of State Archives. Having been numbered in accordance with the paging method which might have been chosen during classification, the civil registry book consists of 252 pages. According to the information given on the information form concerning the book, the starting date of the book was November 7, 1844. Containing 8-10 lines on each page, and 3-4 names on each line, the book was obviously kept with due diligence in terms of page layout and scripture. The civil registry of Beyşehir District in 1844 was kept based on household records. The head of the household was to be recorded first in the registry, respectively followed by the other male residents of that household. The book does not include any kind of registries concerning female population. The book specifies 4 neighborhoods called Hacı Armağan, Orta, Cami and Dalyan as well as 34 villages in the Beyşehir district center. According to the book entries, there were 2457 households, 6480 males and approximately 13,000 residents in Beyşehir District in 1844. According to the data on the civil registry book of 1844, there were 400 households in the district center, and 1822 residents of which 911 were males. It could be said that the majority of the families resident within Beyşehir District were nuclear families. The entries in the civil registry book show that 3/2 of the Beyşehir District residents were engaged in agriculture. The number of those engaged in agriculture in the Beyşehir district center was around 30%. Such a relation at even this rate indicates that the cities are still big villages. According to the notes taken on the books, of 6480 males registered in Beyşehir District, 622 emigrated to İzmir, 63 to İstanbul, and 46 to other places. In other words, 731 people, 11.3% of the male population emigrated from Beyşehir District to big cities to work there. Considering all, Beyşehir District in the mid-19th century was a medium level settlement of 13,000 people. Its demographic development pace was low due to the emigration of the rural population to big cities. One of the most important indicators of this situation is that a part of İzmir residents today are clearly of Beyşehir origin, regarding that 1 in 10 people living in Beyşehir immigrated to İzmir.