1950 seçimleriyle Demokrat Parti iktidara gelmişti. Uzun bir tek parti iktidarının ardından, Demokrat Parti iktidarının temellerini sağlamlaştırma yoluna giderken; iktidarı devreden Cumhuriyet Halk Partisi muhalefet konumuna alışma dönemine girmişti. Bu yeni dönemde iktidar ile muhalefet arasında nasıl bir ilişkinin kurulacağı cevabı merakla beklenen soruların başında geliyordu. Zaman içinde Demokrat Parti’nin iktidarını sağlamlaştırması ve muhalefeti sınırlamaya yönelik çeşitli yasal düzenlemelere gitmesi; bunun karşısında muhalefetin her fırsatta iktidara yönelik sert söylemlerde bulunmaya devam etmesi, ülke içindeki siyasi atmosferin, 1950’lili yılların ortalarıyla birlikte bozulmasına, gerginliklerin giderek artmasına neden olmuştu. Türkiye’de siyasetin giderek ısındığı bu dönemde, 1959 yılı Türk siyasetinde iktidar ile muhalefetin meydanlar üzerinden birbirlerine meydan okumaya başladığı bir yıl olarak tarihe geçmişti. CHP lideri İsmet İnönü, ülke içinde gittiği her yerde geniş halk kitleleri tarafından karşılanırken, iktidar bu halk kitlelerinin karşısına kendi taraftarlarını çıkarmakta bir sakınca görmüyordu. Siyaseten bu gerginlik içinde, 1959 yılı Nisan ayı sonunda, CHP lideri İsmet İnönü, “Ege Vazife Gezisi” olarak adlandırılan ve Büyük Taarruz sırasında Türk ordusunun izlediği rotayı takip edeceği bir geziye çıkmıştı. İktidarın, “Ege Taarruzu” olarak adlandırdığı ve karşı çıktığı bu gezide İnönü, Uşak’tan başlayarak Manisa ve İzmir’de bir dizi parti faaliyetlerinde yer alacaktı. Fakat gezi sırasında izlenen güzergâhta, iktidar ve muhalefet taraftarları karşı karşıya gelmiş, toplumsal olaylar çıkmıştı. Uşak, Manisa, İzmir ve İstanbul’da çıkan olaylar, 27 Mayıs 1960 Askeri müdahalesine gidilen sürecin başlangıcını oluşturmuştu. Bu çalışma, döneme ilişkin arşiv kaynakları ve basını temel alınarak, Uşak ve İzmir’de yaşananları ortaya koymayı amaçlamaktadır.

With the elections of 1950, The Democratic Party came into power in Turkey. Following a long period of single-party rule, The Democratic Party (DP) consolidated its power whereas The Republican People’s Party (CHP) began to adapt itself to the position of opposition after being overthrown by elections. In the new era, the primary question that arouses notable curiosity in Turkish political circles was what kind of relations will be set between the government and the opposition. In progress of time, the political atmosphere in Turkey deteriorated by mid-1950s and tension gradually incremented as the Democratic Party stabilized its power and opted to take several legal acts in order to restrict the political power of the opposition; in response, the opposition party resumed to address to the government in a fierce discource on every occasion. During this period of tense political unrest in Turkey, the year 1959 is recalled in Turkish political history as the year when the government and the opposition began to confront each other in their party rallies. İsmet İnönü, CHP leader was welcomed by huge crowds in any visits he paid throughout Turkey and in response, the ruling party was dispatching their own supporters to confront the CHP supporters. Within this stressful political atmosphere, CHP leader İsmet İnönü initiated their political campaign tour named “Aegean Tour of Political Duty” by the end of April, 1959 in the same itinerary followed by the Turkish Army in the Great Offensive (Battle of Dumlupınar in the War of Independence of Turkey, the Western Front). On the contrary; the government named this tour after “Aegean Offense” and were opposed to it. In this political excursion, İnönü was planning to involve in a series of political activities in Uşak (first stop of the campaign), Manisa, and İzmir provinces, as part of the party agenda. Yet, within the course of the tour, the supporters of the ruling and opposition party clashed with each other in the tour itinerary and it led to social events. The unrest occurred in Uşak, Manisa, İzmir, and İstanbul served as the first link of the chain of events that composed the process leading to the Military Coup of May 27, 1960. This paper intends to manifest the events that took place in Uşak and İzmir, based on archival references and press coverage in that period.